Testus (Bilginizi Test Edin) Milliyet - 442

[scanfan]

"Testus" Milliyet
Bilginizi Test Edin - 442
Hazırlayan: Ahmet Turhan Altıner
İllüstrasyonlar: Koray Nergiz

"Milliyet" gazetesinin 12 Mayıs 2002 tarihli Pazar ekinden alınmış bu testin başlığı "Kirli düzine".

​

 

[scanfan]

Aslında 1874'te sentezlenmiş olmasına rağmen 1939'da onun haşere öldürücü etkisini keşfeden kimyager "Paul Hermann Müller"e (evet o da İsviçreli bilim adamlarından biri(!) Her zaman şampuan ve diş macunuyla uğraşmıyorlarmış demek ki!) 1948'de Nobel kazandıran "DDT"yi çocukken çok kullandık. 1960'larda henüz aerosoller ortada olmadığı için pulvarizatör denen aletlerle sıkılırdı. Tabii biz ona pulvarizatör demiyorduk o zaman, "filit" diyorduk! (iki "i" ile) Eylemin adı da "filit sıkmak". Bu da ürün adı olmuş markalardan biri, zira bu amaçla en çok kullanılan markalardan biri de "FLIT"di (tek "i" ile). Tıpkı "şeltoks sıkmak" gibi, oysa Shelltox da bir marka, ürün değil. Filit sıkmaya bayılırdık, oyuncaklı bir işti, n'olur biz "filit sıkalım" diye büyüklerimizin elinden kapışır, mutfağa! banyoya, çiçeklere, sağa sola her yere ölçüsüzce sıkar dururduk. Askerde de bit kontrolü için (Tifüs'ü önlemek amacıyla) kullanılmış (Aşağıdaki fotoğrafta bir Amerikan askerine parfüm sıkar gibi sıkıyorlar!) Sonradan çevre üzerine yıkıcı etkileri olduğu için tüm dünyada yasaklandığını öğrendik. Kalıntıları uzun yıllar doğadan kaybolmuyormuş (topraktaki yarı ömrü 30 yıla kadar uzun olabiliyor!). Besin zincirini takip ederek birçok hayvanın, özellikle de yırtıcı kuşların soyunu kurutma düzeyine getirmiş. Bazı kanser türleriyle de büyük oranda ilişkilendiriliyor. Yasaklanmasının üzerinden yıllar geçmesine rağmen insanların kan örneklerinde, (mesela bebeklerin göbek kordonu kanında) hâlâ rastlanıyormuş. Bu arada ABD'de 20'lerin sonunda "Quick, Henry, the Flit!" (Çabuk ol Henry, Flit'i getir!) sözünün yer aldığı Flit reklam kampanyası öyle başarılı olmuş ki bu söz halkın diline pelesenk olmuş, bir dönem olur olmaz her durumda kullanılıyormuş. Forumumuzun adı "Çizgi Diyarı" olduğu için nevzuyu bir ucundan da mutlaka çizgiye de bağlamam gerekiyordu. Bu reklam kampanyasındaki çizgiler Theodor Seuss Geisel'e aitmiş. Çok sonraları çocuk kitapları resimlemeye başladığında Dr. Seuss olarak tanınmaya başlamış. Not: Dr. Seuss'un 1957'de yazıp çizdiği resimli çocuk kitabı "The Cat in the Hat" ÇD'nda mevcut.

​

 

[scanfan]

Testusun başlığından gönderme yapılan ünlü film "The Dirty Dozen" (çevirisi: kirli düzine) bizde "12 Kahraman Haydut" adıyla gösterilmişti. "Dell" yayınları 1967 yılında diğer sinema klasiklerinin arasında bu filmin de bir çizgi romanını yayımlamıştı (filmin kendisi de bir roman uyarlamasıydı). Çizgi romanın linki aşağıda.

Konuyla ilgili olan diğer "kirli düzine" ise "Birleşmiş Milletler"e bağlı "Çevre Kirliliğine Neden olan Kalıcı Organik İlaçlarla İlgili Stokholm Konvansiyonu"nun ilk tespit ettiği, aralarında DDT'nin de bulunduğu 12 tehlikeli kimyasala verilen addır.

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

​