Sinemaya Emek Verenler: Şaziye Moral
Gerçek Adı: Şaziye Moralı
Babası: Halit Bey
Doğum: 1903 – Kırcaali/Bulgaristan
Ölüm: 9 Nisan 1985 – İstanbul
(Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Sahneye çıkan ilk iki Müslüman kadın oyuncudan biridir.)
Şaziye Moral 1903 yılında o zaman Edirne’ye bağlı, şimdi Bulgaristan sınırlarında olan Kırcaali kasabasında doğdu. Babası Edirne merkez memuru Halit Bey’di. Annesini doğumda kaybetti. Daha önce sekiz çocuğu olan ve hepsi de ölen Halit Bey, Şaziye ve ikizi Şadiye ile hiç ilgilenmedi. İkizler emekli bir binbaşı olan büyükbaba ve hala tarafından büyütüldüler. Balkan savaşı ve sürgünü nedeniyle önce Gümülcine’ye, sonra İstanbul’a geldiler. Savaş sonrası acı günlerde önce büyükbaba, ardından ikizi Şadiye öldü. İlk ve orta öğrenimini Kocamustafapaşa’da okuduktan sonra lisenin son senesinde okulu bıraktı. Beyazıt’ta Hizmet-i Umumiye Acentası’nda memur olarak çalışmaya başladı.
Sahne hayatına aynı acentanın oluşturduğu Yeni Hayat Tiyatrosu ile başladı. Bu acenta Türk Tiyatro tarihinde de yeri olan Pembe Konak adı ile anılıyordu. Şaziye utangaç, çekingen bir kızdı ama tiyatro onu çok etkiliyordu. Uzun zaman sonra Yeni Hayat Tiyatrosu dağıldı.
Tiyatroyu yeniden kurmak isteyen ve eleman takviyesi yapmak isteyen İsmail Faik, Şaziye Moral’a teklif götürdü. Türk kadınının sahneye çıkmasının yasak olduğu bir dönemde oldukları için Şaziye Moral ilk başta tereddüt etse de teklifi kabul etti. Aktör Celal Yakup’un Kırık Kalp oyunu, Şaziye’nin tiyatroya adımını attığı ilk oyun oluyordu.
Ancak ikinci perdede tiyatroya doluşan polisler Şaziye’yi apar topar karakola götürdüler. Daha sonra tutuklandı. Bu olaydan önce Karaköy’de Afife aynı gerekçeyle tutuklanmıştı. O sırada İzmir turnesinde Darülbedayi sanatçılarıyla birlikte Bedia Muvahhit, Atatürk’ün huzurunda temsillerini sürdürüyordu. Bunu örnek göstererek, bir daha sahneye çıkmaması kararıyla serbest bırakıldı. Bunun üzerine İstanbul’dan uzaklaşıp amatör bir toplulukla Anadolu turnesine çıktı. Antalya ve İzmir’e gitti. İlk evliliğini de bu turne sırasında yaptı. Dönüşünde, 1924’te Darülbedayi’ ye girdi.
Şaziye Moral, 1963 yılında Ses dergisine verdiği bir röportajda o dönem yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Kadıköy’de otururdum. O kadar az para alırdık ki, param yetmediği için, iskeleye yayan giderdim. Köprüde vapurdan iner Şehzadebaşı Ferah Tiyatrosu’na, oradan da Tepebaşı’na, İstanbul Şehir Tiyatrosu’na ve provalar bitince, Tepebaşı’ndan köprüye yine hep yürürdün. Piyesler üç dört gün oynardı. Gayet sıkı çalışırdık. Ama aldığımız maaş, bir yol masrafını dahi problem haline getirirdi. Şimdi o günler geçti. Yeni başlayanlar aynı sıkıntıları çekmiyorlar. Bizim devrimiz idealizm devriydi. Şimdi realizm çağındayız…”
1977 yılında emekli olana kadar iki yüze yakın oyunda ve seksenden fazla filmde oynadı. 9 Nisan 1985 yılında İstanbul’da vefat etti.
Filmografisi:
Oyuncu:(87 film tespit edebildim.)
Bir Sigara Yüzünden - 1928, Hürriyet Apartımanı – 1944, Sonsuz Acı – 1946, Fedakâr Ana – 1949 (Nesibe), Son Gece – 1952, Yavuz Sultan Selim Ağlıyor – 1952 (Falcı Kadın), Soygun – 1953 (Nazife Hanım), Leylâklar Altında – 1954 (İsmet Hanımefendi), Bataktaki Kız – 1955 (Zübeyde), İlk ve Son – 1955, Büyük Sır – 1956, Hayırsız Evlat – 1956 (Naciye), Kara Çalı – 1956, Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi – 1956, Anası Gibi "Sönen Işık" – 1957 (Kamile Hanım), Berduş – 1957 (Hayriye İstanbulluoğlu), Çoban Aşkı – 1957, Dertli Gelin Şirvan – 1957, Fırtına Geçti – 1957, Tilki Leman – 1958 (Şayeste Hanım), Yaprak Dökümü – 1958 (Hayriye), Kanundan Kaçılmaz – 1959, Ömrüm Böyle Geçti – 1959, Poyraz Osman – 1959 (Ev Sahibi), Samanyolu – 1959, Sevda Çeşmesi – 1959, Aşk Hırsızı – 1960 (Zeki'nin Annesi), Yeşil Köşkün Lambası – 1960 (Dadı), Aşkın Saati Gelince – 1961, Bülbül Yuvası – 1961 (Neriman’ın Annesi), Gönülden Gönüle – 1961, İki Aşk Arasında – 1961, Kırık Aşk "Derbeder" – 1961, Kızıl Vazo – 1961 (Nine (Azize)), Küçük Hanımefendi – 1961 (Şaziye Şahinoğlu), Melekler Şahidimdir – 1961 (Zehra Hanım), Sonbahar Yaprakları – 1961, Üzümcü Kızın Kaderi – 1961, Aşka Kinim Var – 1962 (Anne), Billur Köşk – 1962, Hayat Bazen Tatlıdır – 1962 (Şadan), Küçük Hanım Avrupa’da – 1962 (Ömer'in Annesi), Küçük Hanımın Kısmeti – 1962 (Şayeste Kalfa), Mağrur Kadın – 1962, Akdeniz Şarkısı – 1963 (Şaziye), Aşk Tomurcukları – 1963, Sıralardaki Heyecanlar – 1963 (Melahat), Devlet Kuşu – 1964, Mirasyedi "Sarı Kızla Kopuk Ahmet" – 1964, Taşralı Kız – 1964 (Necmi'nin Annesi Zehra), Sonsuz Geceler – 1965 (İffet), Çalıkuşu – 1966 (Besime Teyze), Garip Çalıkuşu – 1966, Acı Günler – 1967 (Turgut’un Annesi), Ölümsüz Kadın – 1967 (Murat'ın annesi), Paşa Kızı – 1967, Şark Yıldızı – 1967, Yolsuz Memet – 1967, Zehirli Hayat – 1967 (Zehra Arkın), Arkadaşımın Aşkısın "Kan Kardeşim" – 1968 (Cavidan), Aşka Tövbe – 1968 (Mübin), Efkârlı Sosyetede – 1968, Kader Böyle İstedi – 1968 (Hanife Hanım), Kadın Severse – 1968 (Dadı), Kanun Namına – 1968 (Lütfiye), Kâtip "Üsküdar'a Giderken" – 1968 (Katip'in Annesi), Ana Yüreği – 1969 (Dadı), Dağlar Şahini – 1969 (Şahin'in Annesi), Dost Hançeri – 1969 (Konuk Oyuncu/Sinan'ın Annesi), Günah Bende Mi – 1969 (Büyükanne), Muhabbet Kuşu – 1969 (Hacer'in Teyzesi), Ölmüş Bir Kadının Mektupları "Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi" – 1969 (Fikret'in Anneannesi), Son Mektup – 1969 (Orhan'ın Annesi), Birleşen Yollar – 1970 (Dadı), Cafer Bey – 1970 (Büyükanne), Küçük Hanımefendi – 1970 (Şaziye), Söz Müdafanın – 1970 (Ev Sahibi), Yaralı Ceylan "Cemile" – 1970 (Cemile'nin Annesi), Beyoğlu Güzeli – 1971 (Dadı), Üvey Ana – 1971 (Emine Kalfa), Yağmur – 1971 (Fikret'in Babaannesi), Vefasız – 1972 (Zeynep'in Annesi), Cennetin Kapısı – 1973, Haydi Gençlik Hop Hop Hop – 1975 (Zuhal'in annesi), Bir Adam Yaratmak – 1977 (Ulviye (Hüsrev'in Annesi)), Bizim Kız – 1977 (Şaziye), Sevgili Dayım – 1977 (Şaziye Hala)
FİLMLERİNDEN BAZILARI:
Bataktaki Kız (1955)
Yönetmen ve Senaryo: Şinasi Özonuk
Görüntü Yönetmeni: Coni Kurteşoğlu
Oynayanlar: Turan Seyfioğlu, Mahir Özerdem, Pola Morelli, Şaziye Moral, Neriman Köksal, Nilgün Esen
Yapım: Mayer Film (Lütfi Demirtok)
Konu: Dramatik bir öykü.
Kara Çalı (1956)
Yönetmen ve Senaryo: Sami Ayanoğlu (Yaşar Kemal'in bir öyküsü ile Erksine Caldwell'in "House in the Uplands" adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Menasi Filmeridis
Türküler: Nurettin Çamlıdağ
Dans: İnci Birol
Oynayanlar: Nedret Güvenç, Suavi Tedü, Cahit Irgat, Şaziye Moral, Salih Tozan, İbrahim Delideniz, Nezahat Tanyeli, Ayten Güvenç
Yapım: Sonku Film (Cahide Sonku)
Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi (1956)
Yönetmen: Metin Erksan, Semih Evin
Senaryo: Metin Erksan (Güzide Sabri'nin aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Müzik: Sadi Işılay
Şarkılar: Alaaddin Yavaşça
Oynayanlar: Sezer Sezin, Kenan Artun, Altan Karındaş, Şaziye Moral, Müfit Kiper, Temel Karamahmut
Yapım: Türk Film
Konu: Aynı erkeği seven değişik karakterli iki kadının öyküsü.
Not: Metin Erksan askere gidince filmi Semih Evin tamamladı.
Anası Gibi "Sönen Işık" (1957)
Yönetmen: Muzaffer Arslan
Senaryo: Orhan Kemal (Mebrure Alevok'un eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Altan Karındaş, Suavi Tedü, Nedret Güvenç, Abdurrahman Palay, Reşit Gürzap, Şaziye Moral
Yapım: As Film (Muzaffer Aslan)
Konu: Annesi öldükten sonra bilmeyerek erkek kardeşini seven bir genç kızın dramatik öyküsü.
Berduş (1957)
Yönetmen: Osman F. Seden
Senaryo: Sadık Şendil
Görüntü Yönetmeni: Kriton Ilyadis
Müzik: Zeki Müren
Oynayanlar: Zeki Müren, Turan Seyfioğlu, Deniz Tanyeli, Şaziye Moral, Melahat İçli, Nubar Terziyan, Ali Üstüntaş, Ahmet Tarık Tekçe, Şakir Arseven, Kadir Savun, Fadıl Garan, Feridun Karakaya, Ali Seyhan
Yapım: Kemal Film (Osman F. Seden)
Konu: Hırsızlık yapan kardeşi ile bir ayakkabı boyacısının öyküsü.
Çoban Aşkı (1957)
Yönetmen ve Senaryo: Nuri Akıncı
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Oynayanlar: Neriman Köksal, Aslan Altın, Şaziye Moral, Halide Pişkin, Ahmet Tarık Tekçe, Vahi Öz, Özen Tutucu, Celal Ersöz
Yapım: Pesen Film (Nevzat Pesen)
Konu: Bir köy çobanının dramatik öyküsü.
Dertli Gelin Şirvan (1957)
Yönetmen ve Senaryo: Muharrem Gürses (Malatya'lı Fahri'nin bir şarkısından)
Görüntü Yönetmeni: Turgut Ören
Oynayanlar: Suavi Tedü, Pervin Par, Şaziye Moral, Halide Pişkin, Ahmet Tarık Tekçe, Rukiye Fersan, Faik Coşkun, Betül Cici, Hasan Ceylan, Celal Ersöz
Yapım: Işık Film (Agop Fındıkyan)
Konu: Kör bir kemancının sonu acıyla biten aşk öyküsü.
Fırtına Geçti (1957)
Yönetmen ve Senaryo: Kani Kıpçak (Luis Bunuel'in "Susana La Perversa/Sokak Kızı Susana" (1950) adlı filminden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Kani Kıpçak, Mualla Kaynak, Nezihe Becerikli, Şaziye Moral, Muzaffer Arslan, Muhip Arcıman
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Çiftlikte geçen bir öykü.
Tilki Leman (1958)
Yönetmen: Nejat Saydam
Senaryo: Haluk Sarıcı
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Oynayanlar: Neriman Köksal, Ekrem Bora, Muhip Arcıman, Şaziye Moral, Fehmi Tengiz, Halide Pişkin
Yapım: Çıpa Film (Haluk Sarıcı)
Konu: Soyguncu bir kadına aşık olan bir polisin öyküsü.
Yaprak Dökümü (1958)
Yönetmen ve Senaryo: Suavi Tedü (Resat Nuri Güntekin'in aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Hadi Hün, Şaziye Moral, Göksel Arsoy, Mualla Kaynak, Gül Gülgün, Muzaffer Nebioğlu, Necdet Mahfi Ayral, Selahattin Yazgan, Suna Pekuysal
Yapım: Halk Film (Fuat Rutkay)
Konu: Bir ailenin dramatik öyküsü.
Kanundan Kaçılmaz (1959)
Yönetmen: Nişan Hançer
Senaryo: Özdemir Birsel
Görüntü Yönetmeni: Fethi Mürenler
Müzik: Ahmet Yamacı
Oynayanlar: Ekrem Bora, Serpil Gül, Hayri Esen, Şaziye Moral, Halide Pişkin, Mümtaz Alpaslan, Yıldırım Yıldıran
Yapım: Birsel Film (Özdemir Birsel)
Ömrüm Böyle Geçti (1959)
Yönetmen: Muzaffer Arslan
Senaryo: Hamdi Değirmencioğlu, Erdoğan Tünaş
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Şarkılar: Alaeddin Yavaşça, Ayla Doğanay
Oynayanlar: Gülistan Güzey, Kenan Pars, Pervin Par, Göksel Arsoy, Öztürk Serengil, Evrim Fer, Halide Pişkin, Şaziye Moral, küçük yıldız: Zeynep Değirmencioğlu
Yapım: As Film (Muzaffer Aslan)
Poyraz Osman (1959)
Yönetmen: Sırrı Gültekin
Senaryo: Sami Ayanoğlu
Görüntü Yönetmeni: Ali Uğur
Oynayanlar: Hüseyin Peyda, Evrim Fer, Bülent Oran, Aliye Rona, İbrahim Delideniz, Halide Pişkin, Şaziye Moral
Yapım: Yılmaz F.
Konu: At yarışlarını konu alan bir öykü.
Samanyolu (1959)
Yönetmen ve Senaryo: Nevzat Pesen (Kerime Nadir'in aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Müzik: Rauf Tözüm, Arif Sami Toker
Oynayanlar: Belgin Doruk, Göksel Arsoy, Kenan Pars, Şaziye Moral, Esen Gökmen, Mualla Sürer, Suna Pekuysal, Eyüp Sabri
Yapım: Pesen Film (Nevzat Pesen)
Konu: Evli bir kadının yasak aşk öyküsü.
Not: Yeşilçam'a özgü yeni bir dönemin, romantik bir "sinema çifti"nin (Belgin Doruk-Göksel Arsoy) doğuşunu başlatan popüler bir deneme.
Aşk Hırsızı (1960)
Yönetmen: Osman F. Seden
Senaryo: Bülent Oran
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Zeki Müren
Oynayanlar: Zeki Müren, Leyla Sayar, Ahmet Tarık Tekçe, Ulvi Uraz, Öztürk Serengil, Memduh Ün, Şaziye Moral, Gül Gülgün, Melahat İçli, Salih Tozan, Müfit Kiper, Rauf Ulukut, Renan Fosforoğlu, Necdet Tosun, Vahi Öz, Şakir Arseven, Muammer Gözalan, İlhan Hemşeri, Mualla Sürer, Osman Türkoğlu, İhsan Özokur, Niyazi Vanlı, Güney Dinç, Saip Özince
Yapım: Kemal Film (Osman F. Seden)
Konu: Boğaziçi'nde bir yalıda geçen olayların öyküsü.
Yeşil Köşkün Lambası (1960)
Yönetmen ve Senaryo: Nejat Saydam
Görüntü Yönetmeni: Memduh Yükman
Şarkılar: Alaattin Yavaşça
Oynayanlar: Belgin Doruk, Ekrem Bora, Avni Dilligil, Şaziye Moral, Kadir Savun, Emel Yıldız, Aysel Tanju, Nubar Terziyan, Nişan Hançer, Selahattin İçsel, Zeki Alpan, Nazmi Ülgen, Sevim Çağatay, İlhan Esmer, Ayla Özalp, Osman Türkoğlu, Ali Seyhan, Yüksel Soner
Yapım: Birsel Film (Özdemir Birsel)
Konu: Dâhiliye nazırı babasının emir subayına âşık olan bir kızın öyküsü.
Gösterim Tarihi: Ekim 1960
Aşkın Saati Gelince (1961)
Yönetmen ve Senaryo: Nejat Saydam
Görüntü Yönetmeni: Memduh Yükman
Oynayanlar: Belgin Doruk, Göksel Arsoy, Çolpan İlhan, Sadri Alışık, Avni Dilligil, Şaziye Moral, Aliye Rona, Dursune Şirin, Zeki Alpan, Sevim Çağatay, küçük artistler: Suat Şener, Cumhur Kersin, Aynur Ünan, Serap Çıracıoğlu, Atilla Engin
Yapım: Birsel Film (Özdemir Birsel)
Konu: Zengin bir ailenin yanına evlatlık olarak verilen bir kızla iki genç adamın öyküsü.
Gösterim Tarihi: Nisan 1961
Bülbül Yuvası (1961)
Yönetmen ve Senaryo: Nejat Saydam (Muazzez Tahsin Berkand'ın romanından)
Görüntü Yönetmeni: Mike Rafaelyan
Müzik: Metin Bükey, Rauf Tözüm
Oynayanlar: Belgin Doruk, Göksel Arsoy, Kenan Pars, Altan Erbulak, Sadettin Erbil, Birsen Kaplangı, Sabiha İzer, Şaziye Moral, Lebibe Çakın, Sema Eriş
Yapım: Birsel Film ( Özdemir Birsel)
Konu: Zengin gencin aradan çekilmesiyle fakir sevgilisiyle evlenen bir kızın öyküsü.
Gösterim Tarihi: 3 Ocak 1962
Gönülden Gönüle (1961)
Yönetmen ve Senaryo: Süha Doğan
Görüntü Yönetmeni: Ali Yaver
Müzik: Alaattin Yavaşça
Oynayanlar: Efgan Efekan, Leyla Sayar, Türkan Şoray, Salih Tozan, Hüseyin Baradan, Atıf Kaptan, Özdemir Han, Şaziye Moral, Dursune Şirin, Muammer Gözalan, Yavuz Cener, İhsan Devrim, Şakir Arseven, Semih Sezerli
Yapım: Nil Film (Seyit Borteçin)
Konu: Bestekâr Şevki Beyle, paşa kızı Nazan'ın aşk öyküsü.
Gösterim Tarihi: 9 Nisan 1962
İki Aşk Arasında (1961)
Yönetmen: Osman F. Seden
Senaryo: Bülent Oran, Osman F. Seden
Görüntü Yönetmeni: Kriton Ilyadis
Oynayanlar: Göksel Arsoy, Nilüfer Aydan, Peri Han, Öztürk Serengil, Mümtaz Ener, Reha Yurdakul, Ziya Metin, Nubar Terziyan, Şaziye Moral
Yapım: Kemal Film (Osman F. Seden)
Konu: Kötü kişilerin tüm engellemelerine karşın sonunda birbirlerine kavuşan temiz yürekli iki sevgilinin öyküsü.
Gösterim Tarihi: 27 Kasım 1961
SAYGILAR!..
Gerçek Adı: Şaziye Moralı
Babası: Halit Bey
Doğum: 1903 – Kırcaali/Bulgaristan
Ölüm: 9 Nisan 1985 – İstanbul
(Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Sahneye çıkan ilk iki Müslüman kadın oyuncudan biridir.)
Şaziye Moral 1903 yılında o zaman Edirne’ye bağlı, şimdi Bulgaristan sınırlarında olan Kırcaali kasabasında doğdu. Babası Edirne merkez memuru Halit Bey’di. Annesini doğumda kaybetti. Daha önce sekiz çocuğu olan ve hepsi de ölen Halit Bey, Şaziye ve ikizi Şadiye ile hiç ilgilenmedi. İkizler emekli bir binbaşı olan büyükbaba ve hala tarafından büyütüldüler. Balkan savaşı ve sürgünü nedeniyle önce Gümülcine’ye, sonra İstanbul’a geldiler. Savaş sonrası acı günlerde önce büyükbaba, ardından ikizi Şadiye öldü. İlk ve orta öğrenimini Kocamustafapaşa’da okuduktan sonra lisenin son senesinde okulu bıraktı. Beyazıt’ta Hizmet-i Umumiye Acentası’nda memur olarak çalışmaya başladı.
Sahne hayatına aynı acentanın oluşturduğu Yeni Hayat Tiyatrosu ile başladı. Bu acenta Türk Tiyatro tarihinde de yeri olan Pembe Konak adı ile anılıyordu. Şaziye utangaç, çekingen bir kızdı ama tiyatro onu çok etkiliyordu. Uzun zaman sonra Yeni Hayat Tiyatrosu dağıldı.
Tiyatroyu yeniden kurmak isteyen ve eleman takviyesi yapmak isteyen İsmail Faik, Şaziye Moral’a teklif götürdü. Türk kadınının sahneye çıkmasının yasak olduğu bir dönemde oldukları için Şaziye Moral ilk başta tereddüt etse de teklifi kabul etti. Aktör Celal Yakup’un Kırık Kalp oyunu, Şaziye’nin tiyatroya adımını attığı ilk oyun oluyordu.
Ancak ikinci perdede tiyatroya doluşan polisler Şaziye’yi apar topar karakola götürdüler. Daha sonra tutuklandı. Bu olaydan önce Karaköy’de Afife aynı gerekçeyle tutuklanmıştı. O sırada İzmir turnesinde Darülbedayi sanatçılarıyla birlikte Bedia Muvahhit, Atatürk’ün huzurunda temsillerini sürdürüyordu. Bunu örnek göstererek, bir daha sahneye çıkmaması kararıyla serbest bırakıldı. Bunun üzerine İstanbul’dan uzaklaşıp amatör bir toplulukla Anadolu turnesine çıktı. Antalya ve İzmir’e gitti. İlk evliliğini de bu turne sırasında yaptı. Dönüşünde, 1924’te Darülbedayi’ ye girdi.
Şaziye Moral, 1963 yılında Ses dergisine verdiği bir röportajda o dönem yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Kadıköy’de otururdum. O kadar az para alırdık ki, param yetmediği için, iskeleye yayan giderdim. Köprüde vapurdan iner Şehzadebaşı Ferah Tiyatrosu’na, oradan da Tepebaşı’na, İstanbul Şehir Tiyatrosu’na ve provalar bitince, Tepebaşı’ndan köprüye yine hep yürürdün. Piyesler üç dört gün oynardı. Gayet sıkı çalışırdık. Ama aldığımız maaş, bir yol masrafını dahi problem haline getirirdi. Şimdi o günler geçti. Yeni başlayanlar aynı sıkıntıları çekmiyorlar. Bizim devrimiz idealizm devriydi. Şimdi realizm çağındayız…”
1977 yılında emekli olana kadar iki yüze yakın oyunda ve seksenden fazla filmde oynadı. 9 Nisan 1985 yılında İstanbul’da vefat etti.
Filmografisi:
Oyuncu:(87 film tespit edebildim.)
Bir Sigara Yüzünden - 1928, Hürriyet Apartımanı – 1944, Sonsuz Acı – 1946, Fedakâr Ana – 1949 (Nesibe), Son Gece – 1952, Yavuz Sultan Selim Ağlıyor – 1952 (Falcı Kadın), Soygun – 1953 (Nazife Hanım), Leylâklar Altında – 1954 (İsmet Hanımefendi), Bataktaki Kız – 1955 (Zübeyde), İlk ve Son – 1955, Büyük Sır – 1956, Hayırsız Evlat – 1956 (Naciye), Kara Çalı – 1956, Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi – 1956, Anası Gibi "Sönen Işık" – 1957 (Kamile Hanım), Berduş – 1957 (Hayriye İstanbulluoğlu), Çoban Aşkı – 1957, Dertli Gelin Şirvan – 1957, Fırtına Geçti – 1957, Tilki Leman – 1958 (Şayeste Hanım), Yaprak Dökümü – 1958 (Hayriye), Kanundan Kaçılmaz – 1959, Ömrüm Böyle Geçti – 1959, Poyraz Osman – 1959 (Ev Sahibi), Samanyolu – 1959, Sevda Çeşmesi – 1959, Aşk Hırsızı – 1960 (Zeki'nin Annesi), Yeşil Köşkün Lambası – 1960 (Dadı), Aşkın Saati Gelince – 1961, Bülbül Yuvası – 1961 (Neriman’ın Annesi), Gönülden Gönüle – 1961, İki Aşk Arasında – 1961, Kırık Aşk "Derbeder" – 1961, Kızıl Vazo – 1961 (Nine (Azize)), Küçük Hanımefendi – 1961 (Şaziye Şahinoğlu), Melekler Şahidimdir – 1961 (Zehra Hanım), Sonbahar Yaprakları – 1961, Üzümcü Kızın Kaderi – 1961, Aşka Kinim Var – 1962 (Anne), Billur Köşk – 1962, Hayat Bazen Tatlıdır – 1962 (Şadan), Küçük Hanım Avrupa’da – 1962 (Ömer'in Annesi), Küçük Hanımın Kısmeti – 1962 (Şayeste Kalfa), Mağrur Kadın – 1962, Akdeniz Şarkısı – 1963 (Şaziye), Aşk Tomurcukları – 1963, Sıralardaki Heyecanlar – 1963 (Melahat), Devlet Kuşu – 1964, Mirasyedi "Sarı Kızla Kopuk Ahmet" – 1964, Taşralı Kız – 1964 (Necmi'nin Annesi Zehra), Sonsuz Geceler – 1965 (İffet), Çalıkuşu – 1966 (Besime Teyze), Garip Çalıkuşu – 1966, Acı Günler – 1967 (Turgut’un Annesi), Ölümsüz Kadın – 1967 (Murat'ın annesi), Paşa Kızı – 1967, Şark Yıldızı – 1967, Yolsuz Memet – 1967, Zehirli Hayat – 1967 (Zehra Arkın), Arkadaşımın Aşkısın "Kan Kardeşim" – 1968 (Cavidan), Aşka Tövbe – 1968 (Mübin), Efkârlı Sosyetede – 1968, Kader Böyle İstedi – 1968 (Hanife Hanım), Kadın Severse – 1968 (Dadı), Kanun Namına – 1968 (Lütfiye), Kâtip "Üsküdar'a Giderken" – 1968 (Katip'in Annesi), Ana Yüreği – 1969 (Dadı), Dağlar Şahini – 1969 (Şahin'in Annesi), Dost Hançeri – 1969 (Konuk Oyuncu/Sinan'ın Annesi), Günah Bende Mi – 1969 (Büyükanne), Muhabbet Kuşu – 1969 (Hacer'in Teyzesi), Ölmüş Bir Kadının Mektupları "Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi" – 1969 (Fikret'in Anneannesi), Son Mektup – 1969 (Orhan'ın Annesi), Birleşen Yollar – 1970 (Dadı), Cafer Bey – 1970 (Büyükanne), Küçük Hanımefendi – 1970 (Şaziye), Söz Müdafanın – 1970 (Ev Sahibi), Yaralı Ceylan "Cemile" – 1970 (Cemile'nin Annesi), Beyoğlu Güzeli – 1971 (Dadı), Üvey Ana – 1971 (Emine Kalfa), Yağmur – 1971 (Fikret'in Babaannesi), Vefasız – 1972 (Zeynep'in Annesi), Cennetin Kapısı – 1973, Haydi Gençlik Hop Hop Hop – 1975 (Zuhal'in annesi), Bir Adam Yaratmak – 1977 (Ulviye (Hüsrev'in Annesi)), Bizim Kız – 1977 (Şaziye), Sevgili Dayım – 1977 (Şaziye Hala)
FİLMLERİNDEN BAZILARI:
Bataktaki Kız (1955)
Yönetmen ve Senaryo: Şinasi Özonuk
Görüntü Yönetmeni: Coni Kurteşoğlu
Oynayanlar: Turan Seyfioğlu, Mahir Özerdem, Pola Morelli, Şaziye Moral, Neriman Köksal, Nilgün Esen
Yapım: Mayer Film (Lütfi Demirtok)
Konu: Dramatik bir öykü.
Kara Çalı (1956)
Yönetmen ve Senaryo: Sami Ayanoğlu (Yaşar Kemal'in bir öyküsü ile Erksine Caldwell'in "House in the Uplands" adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Menasi Filmeridis
Türküler: Nurettin Çamlıdağ
Dans: İnci Birol
Oynayanlar: Nedret Güvenç, Suavi Tedü, Cahit Irgat, Şaziye Moral, Salih Tozan, İbrahim Delideniz, Nezahat Tanyeli, Ayten Güvenç
Yapım: Sonku Film (Cahide Sonku)
Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi (1956)
Yönetmen: Metin Erksan, Semih Evin
Senaryo: Metin Erksan (Güzide Sabri'nin aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Müzik: Sadi Işılay
Şarkılar: Alaaddin Yavaşça
Oynayanlar: Sezer Sezin, Kenan Artun, Altan Karındaş, Şaziye Moral, Müfit Kiper, Temel Karamahmut
Yapım: Türk Film
Konu: Aynı erkeği seven değişik karakterli iki kadının öyküsü.
Not: Metin Erksan askere gidince filmi Semih Evin tamamladı.
Anası Gibi "Sönen Işık" (1957)
Yönetmen: Muzaffer Arslan
Senaryo: Orhan Kemal (Mebrure Alevok'un eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Altan Karındaş, Suavi Tedü, Nedret Güvenç, Abdurrahman Palay, Reşit Gürzap, Şaziye Moral
Yapım: As Film (Muzaffer Aslan)
Konu: Annesi öldükten sonra bilmeyerek erkek kardeşini seven bir genç kızın dramatik öyküsü.
Berduş (1957)
Yönetmen: Osman F. Seden
Senaryo: Sadık Şendil
Görüntü Yönetmeni: Kriton Ilyadis
Müzik: Zeki Müren
Oynayanlar: Zeki Müren, Turan Seyfioğlu, Deniz Tanyeli, Şaziye Moral, Melahat İçli, Nubar Terziyan, Ali Üstüntaş, Ahmet Tarık Tekçe, Şakir Arseven, Kadir Savun, Fadıl Garan, Feridun Karakaya, Ali Seyhan
Yapım: Kemal Film (Osman F. Seden)
Konu: Hırsızlık yapan kardeşi ile bir ayakkabı boyacısının öyküsü.
Çoban Aşkı (1957)
Yönetmen ve Senaryo: Nuri Akıncı
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Oynayanlar: Neriman Köksal, Aslan Altın, Şaziye Moral, Halide Pişkin, Ahmet Tarık Tekçe, Vahi Öz, Özen Tutucu, Celal Ersöz
Yapım: Pesen Film (Nevzat Pesen)
Konu: Bir köy çobanının dramatik öyküsü.
Dertli Gelin Şirvan (1957)
Yönetmen ve Senaryo: Muharrem Gürses (Malatya'lı Fahri'nin bir şarkısından)
Görüntü Yönetmeni: Turgut Ören
Oynayanlar: Suavi Tedü, Pervin Par, Şaziye Moral, Halide Pişkin, Ahmet Tarık Tekçe, Rukiye Fersan, Faik Coşkun, Betül Cici, Hasan Ceylan, Celal Ersöz
Yapım: Işık Film (Agop Fındıkyan)
Konu: Kör bir kemancının sonu acıyla biten aşk öyküsü.
Fırtına Geçti (1957)
Yönetmen ve Senaryo: Kani Kıpçak (Luis Bunuel'in "Susana La Perversa/Sokak Kızı Susana" (1950) adlı filminden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Kani Kıpçak, Mualla Kaynak, Nezihe Becerikli, Şaziye Moral, Muzaffer Arslan, Muhip Arcıman
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Çiftlikte geçen bir öykü.
Tilki Leman (1958)
Yönetmen: Nejat Saydam
Senaryo: Haluk Sarıcı
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Oynayanlar: Neriman Köksal, Ekrem Bora, Muhip Arcıman, Şaziye Moral, Fehmi Tengiz, Halide Pişkin
Yapım: Çıpa Film (Haluk Sarıcı)
Konu: Soyguncu bir kadına aşık olan bir polisin öyküsü.
Yaprak Dökümü (1958)
Yönetmen ve Senaryo: Suavi Tedü (Resat Nuri Güntekin'in aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Hadi Hün, Şaziye Moral, Göksel Arsoy, Mualla Kaynak, Gül Gülgün, Muzaffer Nebioğlu, Necdet Mahfi Ayral, Selahattin Yazgan, Suna Pekuysal
Yapım: Halk Film (Fuat Rutkay)
Konu: Bir ailenin dramatik öyküsü.
Kanundan Kaçılmaz (1959)
Yönetmen: Nişan Hançer
Senaryo: Özdemir Birsel
Görüntü Yönetmeni: Fethi Mürenler
Müzik: Ahmet Yamacı
Oynayanlar: Ekrem Bora, Serpil Gül, Hayri Esen, Şaziye Moral, Halide Pişkin, Mümtaz Alpaslan, Yıldırım Yıldıran
Yapım: Birsel Film (Özdemir Birsel)
Ömrüm Böyle Geçti (1959)
Yönetmen: Muzaffer Arslan
Senaryo: Hamdi Değirmencioğlu, Erdoğan Tünaş
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Şarkılar: Alaeddin Yavaşça, Ayla Doğanay
Oynayanlar: Gülistan Güzey, Kenan Pars, Pervin Par, Göksel Arsoy, Öztürk Serengil, Evrim Fer, Halide Pişkin, Şaziye Moral, küçük yıldız: Zeynep Değirmencioğlu
Yapım: As Film (Muzaffer Aslan)
Poyraz Osman (1959)
Yönetmen: Sırrı Gültekin
Senaryo: Sami Ayanoğlu
Görüntü Yönetmeni: Ali Uğur
Oynayanlar: Hüseyin Peyda, Evrim Fer, Bülent Oran, Aliye Rona, İbrahim Delideniz, Halide Pişkin, Şaziye Moral
Yapım: Yılmaz F.
Konu: At yarışlarını konu alan bir öykü.
Samanyolu (1959)
Yönetmen ve Senaryo: Nevzat Pesen (Kerime Nadir'in aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Müzik: Rauf Tözüm, Arif Sami Toker
Oynayanlar: Belgin Doruk, Göksel Arsoy, Kenan Pars, Şaziye Moral, Esen Gökmen, Mualla Sürer, Suna Pekuysal, Eyüp Sabri
Yapım: Pesen Film (Nevzat Pesen)
Konu: Evli bir kadının yasak aşk öyküsü.
Not: Yeşilçam'a özgü yeni bir dönemin, romantik bir "sinema çifti"nin (Belgin Doruk-Göksel Arsoy) doğuşunu başlatan popüler bir deneme.
Aşk Hırsızı (1960)
Yönetmen: Osman F. Seden
Senaryo: Bülent Oran
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Zeki Müren
Oynayanlar: Zeki Müren, Leyla Sayar, Ahmet Tarık Tekçe, Ulvi Uraz, Öztürk Serengil, Memduh Ün, Şaziye Moral, Gül Gülgün, Melahat İçli, Salih Tozan, Müfit Kiper, Rauf Ulukut, Renan Fosforoğlu, Necdet Tosun, Vahi Öz, Şakir Arseven, Muammer Gözalan, İlhan Hemşeri, Mualla Sürer, Osman Türkoğlu, İhsan Özokur, Niyazi Vanlı, Güney Dinç, Saip Özince
Yapım: Kemal Film (Osman F. Seden)
Konu: Boğaziçi'nde bir yalıda geçen olayların öyküsü.
Yeşil Köşkün Lambası (1960)
Yönetmen ve Senaryo: Nejat Saydam
Görüntü Yönetmeni: Memduh Yükman
Şarkılar: Alaattin Yavaşça
Oynayanlar: Belgin Doruk, Ekrem Bora, Avni Dilligil, Şaziye Moral, Kadir Savun, Emel Yıldız, Aysel Tanju, Nubar Terziyan, Nişan Hançer, Selahattin İçsel, Zeki Alpan, Nazmi Ülgen, Sevim Çağatay, İlhan Esmer, Ayla Özalp, Osman Türkoğlu, Ali Seyhan, Yüksel Soner
Yapım: Birsel Film (Özdemir Birsel)
Konu: Dâhiliye nazırı babasının emir subayına âşık olan bir kızın öyküsü.
Gösterim Tarihi: Ekim 1960
Aşkın Saati Gelince (1961)
Yönetmen ve Senaryo: Nejat Saydam
Görüntü Yönetmeni: Memduh Yükman
Oynayanlar: Belgin Doruk, Göksel Arsoy, Çolpan İlhan, Sadri Alışık, Avni Dilligil, Şaziye Moral, Aliye Rona, Dursune Şirin, Zeki Alpan, Sevim Çağatay, küçük artistler: Suat Şener, Cumhur Kersin, Aynur Ünan, Serap Çıracıoğlu, Atilla Engin
Yapım: Birsel Film (Özdemir Birsel)
Konu: Zengin bir ailenin yanına evlatlık olarak verilen bir kızla iki genç adamın öyküsü.
Gösterim Tarihi: Nisan 1961
Bülbül Yuvası (1961)
Yönetmen ve Senaryo: Nejat Saydam (Muazzez Tahsin Berkand'ın romanından)
Görüntü Yönetmeni: Mike Rafaelyan
Müzik: Metin Bükey, Rauf Tözüm
Oynayanlar: Belgin Doruk, Göksel Arsoy, Kenan Pars, Altan Erbulak, Sadettin Erbil, Birsen Kaplangı, Sabiha İzer, Şaziye Moral, Lebibe Çakın, Sema Eriş
Yapım: Birsel Film ( Özdemir Birsel)
Konu: Zengin gencin aradan çekilmesiyle fakir sevgilisiyle evlenen bir kızın öyküsü.
Gösterim Tarihi: 3 Ocak 1962
Gönülden Gönüle (1961)
Yönetmen ve Senaryo: Süha Doğan
Görüntü Yönetmeni: Ali Yaver
Müzik: Alaattin Yavaşça
Oynayanlar: Efgan Efekan, Leyla Sayar, Türkan Şoray, Salih Tozan, Hüseyin Baradan, Atıf Kaptan, Özdemir Han, Şaziye Moral, Dursune Şirin, Muammer Gözalan, Yavuz Cener, İhsan Devrim, Şakir Arseven, Semih Sezerli
Yapım: Nil Film (Seyit Borteçin)
Konu: Bestekâr Şevki Beyle, paşa kızı Nazan'ın aşk öyküsü.
Gösterim Tarihi: 9 Nisan 1962
İki Aşk Arasında (1961)
Yönetmen: Osman F. Seden
Senaryo: Bülent Oran, Osman F. Seden
Görüntü Yönetmeni: Kriton Ilyadis
Oynayanlar: Göksel Arsoy, Nilüfer Aydan, Peri Han, Öztürk Serengil, Mümtaz Ener, Reha Yurdakul, Ziya Metin, Nubar Terziyan, Şaziye Moral
Yapım: Kemal Film (Osman F. Seden)
Konu: Kötü kişilerin tüm engellemelerine karşın sonunda birbirlerine kavuşan temiz yürekli iki sevgilinin öyküsü.
Gösterim Tarihi: 27 Kasım 1961
SAYGILAR!..
Son düzenleme: