Nasdine Hodja

direnc11

Yönetici
11 May 2009
10,097
37,236
İstanbul
Nasdine Hodja yine bay_x üstadımın ilgisini çeken bir Frankofon. Üstadın ilgisi bana da bulaşınca biraz araştırma yapmak farz oldu. Bizim Nasrettin Hocanın uyarlaması gibi gözüken eser özgün niteliğiyle bu ilgiyi sahiden hak ediyor. Nasdine hodja ile ilgili Prof. Dr. Kubilây AKTULUM'un, Milli Folklor Dergisi'nin 2011 Yılı, 91. sayısında "Bir ana-metin olarak Nasreddin Hoca Hikayeleri Üzerine Kimi Dönüştürmeler" adlı makalesi bize ön bir bilgi veriyor:

"... Bizim için ilgi çekici olabilecek, bir dönüştürüm işlemine uygun olarak yeniden kullanılan Nasreddin Hoca tiplemesi Marcel Gotlip’in parodik bir uyarlaması olan Nasdine Hodja’da karşımıza çıkar. Önce çizgi roman koleksiyonlarına yer veren Vaillant dergisinin 84 numaralı sayısından başlayarak, 1946 yılı aralık ayından 1972 yılına gelinceye kadar süren bir dizi yer alır; ardından bu derginin devamı niteliğinde, Pif Gadget adlı güldürü dergisinin 169. sayısında hikâyelerin tümü yeniden yayımlanır; söz konusu çizgi roman dizisi Nasreddin Hoca’nın doğrudan bir öykünmesidir. Anılan dergide yalnızca Nasreddin Hoca’nın serüvenlerinin değil, Pilote, Tintin, Spirou, Mickey, Robin Hood, Rahan gibi kahramanların serüvenlerinin de parodik bir yapıda çizgi film uyarlamalarının yayımlandığını anımsatalım. Roger Lecureux’nun senaryolaştırdığı çizgi romanda değişik desinatörlerce (1952 yılında René Bastard, 1953-1969 arası Pierre le Guen, 1972 yılına kadar da Angelo di Marco) tasarlanan Nasdine Hodja dizisinin ayrıca René Violet tarafından 1950 ve 1951 yıllarında düz yazı hikâyeleri yazılır; 1972 yılında ise l’Humanité’nin almanağı için dizinin bir bölümü Edouardo Coelho tarafından çizgileştirilir. Çizgi romanlarda tasarlanan uzam Nasreddin Hoca’nın uzamsal anlamda yapısına tümüyle uygundur; hikâyeler Doğu’da geçer, ancak Bin Bir Gece Masalları’nın verilerinden de yararlanılır. Nasdine Hodja “Ele geçirilemez†lakabıyla ezilenlerin ve tehlike içerisindeki kişilerin yardımına koşan bir kahraman olarak tasarlanır. Yanında sadık dostu dev görünümlü Kadu-Ka ile kendini gülünç durumlara düşürmekten geri durmayan Nasdine Hodja vezirlere, halifelere, halka eziyet edenleri küçük düşürücü işler yapar. Nasdine Hodja komiklikleri, maskaralıkları ile Nasreddin Hoca’nın özelliklerinden serbestçe esinlenir.

Marcel Gotlib, Nasdine Hodja dizisinin bir yenidenyazma işlemiyle “Gai-Lur’Hodja l’insaisissable†adıyla Vaillant dergisi için parodik bir dönüştürümünü yazar. Bu eser Gotlib’in sürekli olarak başvurduğu parodik dönüştürmeler içerisinde en uzun olanıdır. Ana-metin dergide yayımlanan Nasdine Hodja’dır. Hikâyelerde (beş bölüm olarak Gailur’Hodja’nın parodik yeniden yazımı tasarlanmıştır) bir süper kahraman gibi tasarlanan Nasdine Hodja’nın özellikleri, yetenekleri bu kez tersine çevrilmiştir. Beceriksiz bir kahraman durumuna getirilen Nasdine Hodja’nın tüm girişimleri, çabaları kötü biter. Komik unsur Doğu’ya özgü özelliklerle oynanarak yaratılır. Kimi zaman giysiler üzerinden gidilerek komik etki yaratılmak istenir: Gai Lur’Hodja’nın eşeği kafasında bir kavuk taşır. Kimi zaman tuhaf kişi isimleri uydururlar: Tullahdan l’Balaban ya da Tullah Dibouffi gibi. Kimi zaman da kişilerin kullandıkları dil alaya alınır. Gai-Lur’Hodja dil kullanımında hayvan adlarını eğretisel bir dizi yaklaştırmalarla kullanır: “İçimi sevinç kaplıyor, yavrularına kavuşan dişi domuz gibi.†Öykülerin dekorunu süsleyen adlandırmalar komik etki yaratılmasına katkıda bulunurlar; gördüğü bir lokantanın adı ise “Brötanya usulü Şişkebapâ€dır..."

Makalenin tamamına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:



Ancak tif formatında dosyalar bulabildim. Bunları cbr ya da pdf formatına çevirmeyi denedim ama ciddi kalite kaybı oluştu. Bu kayba izin vermeden format dönüşümünü yapabilecek arkaadaşlara minnattar olurum:

albnasdinehodjataupinambour210072008084515350x442.jpg
file1nh011912571350x442.jpg


nasdinehodjapoche0259697397x396.jpg


















 
Son düzenleme:
12 Şub 2010
15,006
545,695
Çizgi roman derya gibi, ucu bucağı yok. Batılı çizgi romanlarda doğunun etkisi ve yansımaları çok ilginç bir konu.

Akademisyen arkadaşların bu konuda araştırma yapmaları ve bizimle paylaşmaları güzel olurdu.

Diyarda o günleri de görebilmek ümidiyle...

Teşekkürler direnc11, teşekkürler bay_x
 

gandor08

Yönetici
6 Ocak 2013
18,366
142,843
Çizgi roman derya gibi, ucu bucağı yok. Batılı çizgi romanlarda doğunun etkisi ve yansımaları çok ilginç bir konu.

Aynen katılıyorum, İspanyollar, Fransızlar, İtalyanlar da bizim buraların havasını anımsatan bir sürü çizgi örneğine rastlamak mümkün. Bu gibi çizgileri muhakkak suretle türkçeleştirmek lazımki batının bakış açısını farklı bir dilde ne olduğu ortaya çıksın.
 

vefalı

Onursal Üye
Çeviri & Balonlama
16 May 2009
3,954
77,288
Sevgili Nihat tr çevirisini yaparım,sizden ve arkadaşlardan cbr olarak bana göndermeleri ricam var,daha kaliteli bulunursa ona balonlama yaparız.
 
Üst