Los Çatikos

[scanfan]

***KAYIP PAYLAŞIMIDIR***
ORİJİNAL PAYLAŞIM TARİHİ: ~ 21 Temmuz 2014
​

Los Çatikos
Diğer "Los'lu" müzik gruplarına bir öykünme

Latin müziği yapan Güney Amerika, Meksika ve İspanyol kökenli müzik grupları 1960'lı yıllar boyunca bütün dünyada fırtına gibi esiyordu. Hemen tamamının adlarının başında "Los" eki bulunduğu için bunlara "Los'lu gruplar" da deniyordu. "Los Paraguayos", "Los Machucambos", "Los Lobos", "Los Indios" vb bunların en tanınmışlarından bazılarıydı. Bu gruplar özellikle ABD ve Avrupa'da turnelere çıkıyor, plâkları yüzbinler satıyordu. "Guantanamera", "El Cóndor Pasa", "La Bamba" gibi yerel klasik parçalar onlar sayesinde tüm dünyada popüler oluyordu. Çoğu müzik yapmaya 1950'lerde başlamıştı, bazıları 1970'lerde de ünlerini korudular.

Los'lu gruplardan çoğu turne için Türkiye'ye de geldi. Hattâ bunların birinin sayesinde Türkiye güzel bir müzisyeni de kazanmıştı: "Juanito"yu. Cezayir asıllı bu Fransız şarkıcı 1965 yılında "Los Alcarson" adlı bir grupla turne için İzmir'e gelmiş ve "Mogambo" kulübünde çalışmaya başlamıştı. Türkiyeyi çok seven "Juanito" grubu gittikten sonra da yıllarca Türkiye'de kaldı, "Fecri Ebcioğlu"nun yazdığı sözlerle çok sayıda Türkçe aranjman plâk doldurdu ("Arkadaşımın Aşkısın", "Gardiyan" (etme beni ziyan diye devam eder!), "Kumsaldaki İzler" vb. hiç unutulmaz). Bu modayı takip eden "Ergüder Yoldaş" bile bu yıllarda İzmirde, İzmirli gençlerle "Los Esperanza" adlı bir grup kurmuştu.

Tekrar 1962'ye dönelim. Türk popunda aranjman modasını yaratan, yani 1961 yılında ilk Türkçe sözlü batı müziği parçasını plâğa okuyan "İlham Gencer"e. Piyanist müzisyen "İlham Gencer", "Bob Azzam"ın 1960 tarihli şarkısı "C'est écrit dans le Ciel"i "Fecri Ebcioğlu"nun Türkçe sözleriyle "Bak Bir Varmış Bir Yokmuş" adıyla taş plâğa doldurdu ve bunu takip eden 10 yıl boyunca "aranjman" da denen "Türkçe sözlü Batı müziği" şarkılarından yüzlercesi üretildi. Artık "aranjman" modası başlamıştı.

"İlham Gencer"in İstanbul Şişli'de, Site Sineması'nın üstünde kendi orkestrasıyla birlikte piyano çaldığı "Çatı Kulübü" adlı bir müzikholü (gece kulübü) vardı. Onun orkestrası eşliğinde şarkı öyleyen birçok solist sonradan Türkiye'nin önde gelen şarkıcıları oldular. Bunlarda "İlham Gencer"in eski eşi "Ayten Alpman" ve "Ajda Pekkan" 1960'ta açılan kulübün ilk solistleriydi. Metin Ersoy, Füsun Önal Cem Karaca, Barış Manço, Emel Sayın ve Fikret Kızılok da burada solistlik yaptılar. Misafir sanatçılar arasında da Timur Selçuk, Erkut Taçkın, Yurdaer Doğulu, Cahit Oben, Cahit Berkay vb sayılabilir. Bunlar sonradan başka tarzlara dönseler de Çatı Kulübü'nde caz ve pop tarzında söylediler.

"Los Çatikos" adına gelince. Yukarıda belirtildiği gibi 1960'lı yıllarda "Los'lu gruplar"ın estirdiği rüzgârla ve orkestra elemanlarının ortak kararıyla kulübün adı olan "Çatı"dan türetilen bu isim orkestranın yeni ismi olmuştu. 1962'de grubun solisti: "Ajda Pekkan".

Söz yazarı "Fecri Ebcioğlu" ile piyanist "İlham Gencer" "C'est écrit dans le Ciel" şarkısını "Bak Bir Varmış Bir Yokmuş" adıyla nasıl Türkçeleştirdiklerini ve "Çatı" kulübü anılarını anlatıyorlar. Ve İlham Gencer "aranjman" modasını başlatan şarkıyı seslendiriyor.
Bak Bir Varmış Bir Yokmuş

Dün "1974 Kıbrıs Barış Harekâtı"yla ilgili konular açıldı. Bu harekâtın sembol şarkılarından biri olan "Ayten Alpman"ın seslendirdiği "Memleketim" şarkısı da aslında bir Musevi şarkısının "Türkçe aranjmanı"dır. Dün anlamlı bir gündü, tadı kaçmasın diye hatırlatmak istememiştim.

Aslında bu iki örnekte de bir art niyet arayıp komplo teorileri üretmek gereksiz olur bence. Zira 1960-1970 yılları arasında hüküm süren "aranjman müzik" çılgınlığı sırasında bizim kulağımıza uygun o kadar fazla yabancı parçaya ihtiyaç oldu ki, söz yazarları ve aranjörler harıl harıl parça yetiştirmeye çalışıyorlardı. Bir yandan "Fecri Ebcioğlu" diğer yandan "Sezen Cumhur Önal" (bunlara sonradan "Fikret Şeneş" hanımefendi de eklendi) durmadan yabancı şarkılara Türkçe söz yazdılar. Yerli şarkıcılar yetmedi bir düzineden fazla yabancı şarkıcı da geldi Türkiye'ye (Adamo, Juanito, Patricia Carli, Marc Aryan en çok bilinenleri) bunlar kendi şarkılarını bile kırık Türkçeyle plâğa okudular. "Kırık Türkçe moda oldu", "Ajda Pekkan"ın "İki Yabancı" şarkısında olduğu gibi bizim şarkıcılarımız da "kırık Türkçe" kullanmaya başladılar. Söz yazarları bu şarkıcıları bölüşüp kendi kanatları altına aldılar. Hatta sonradan Türk müziği okuyacak olan "Gönül Yazar", "Nesrin Sipahi", "Gönül Akkor" gibi şarkıcılar bile o yıllarda bolca aranjman plâğı doldurdular. Bir de o yıllarda internet, tv, video hiçbirşey daha hayatımıza girmemiş, sadece "45'lik plaklar" var (yerli LP bile sonradan çıktı). Kim nereden bilecekti hangi parçanın orijinalinin hangi ülkeye ait olduğu. Önemli olan çok plâk satmak, bunları radyolardan çaldırmaktı. Biz "Ayten Alpman"ın "Memleketim" şarkısını 2000'li yıllara kadar özgün bir Türk parçası sandık. Sonradan onun "Rabbi Elimelekh" adlı geleneksel bir Musevi şarkısı olduğunu öğrendik ("İsrail değil", zira şarkı İsrail'den çok daha eski). Sözlerini "Fikret Şeneş" yazmıştı.
"Not: "Like" tuşunuz çalışmıyor. Mesajınızın sayfa düzeninde de bir bozukluk var. İlgisiz kaldığımı sanmayın diye belirttim.
"Not2: " "Like" tuşunuz şimdi görünür hale geldi.

Ayten Alpman, Memleketim (1971) aranjman
Ayten Alpman - Bir Başkadır Benim Memleketim

"Rabbi Elimelekh" Şarkının orijinali. Aslında geleneksel Yahudi şarkısıdır.

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.