Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Diyarbakır’a bağlı bir ilçe olan Kocaköy, Güneydoğu Toroslarının Pütürge-Sason yayını oluşturan dağ silsilesinin güney eteklerinde geniş bir vadinin yamacında kurulmuştur. İlçe merkezinin bulunduğu alan, kuzeyde kalsiyum minerali bakımından zengin kayalar oluşturur. Güneyde ise, deniz yumuşakçaları fosilleri bakımından zengin sediment tortulu kaya formları ile kaplıdır. İlçe toprakları doğu-batı yönünde uzanan ve sularını Ambar Çayına boşaltan Nevadar Deresi ile sulanmaktadır. Ayrıca Derun Çayına dökülen Alanpınarı (Kaniyaalan) Deresi de bölgededir. Denizden yüksekliği 950 m. olup, toplam nüfusu 12.985’tir.
İlçenin ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayalı olup, hayvancılık da yapılmaktadır. Başlıca buğday, arpa, mercimek, nohut, çeltik, pamuk, tütün ve sebze yetiştirilmektedir. Hayvancılıkta ise küçükbaş hayvanlar yetiştirilmektedir.
Kocaköy’de Kalkolitik Çağdan beri yerleşimin olduğu sanılan bugünkü "Karazlar Mağaraları" mevkiinde bazı kalıntılarla karşılaşılmıştır. Yeterince araştırılmadığından bu yerde, yaşayanların daha çok mağaralara yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca Kafiran ve Arduç da koruma amaçlı kalıntılar, Şaklat köyündeki kaya mezarları Anbar Vadisindeki Haçar Köşkü, Kartalkaya ve Percere kralı mezarları, Anbar Vadisindeki kalıntılar ve yöredeki Karma Höyük, Aşağı Höyük, Anbar Köyü’ndeki höyükler tarihi çağlarda burada geniş bir yerleşimin olduğunu ortaya koymuştur. Daha geç devirlerde burada Urartular, Hititler, Asurlular,İskitler, Medler, Persler, Makedonyalılar, Seleukoslar yaşamışlardır. Bizanslılar uzun süre yöreye egemen olmuş ve Malazgirt savaşından sonra Türkmen boyları buraya yerleşmiştir. Daha sonra da Selçuklular, Artuklular, Eyyubiler, Kölemenler ve Akkoyunlular yöreye egemen olmuştur. Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sırasında Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Kocaköy, 1972 yılına kadar Lice ilçesine bağlı bir konumunda idi. Daha sonra il merkezine bağlanmış, 1976 yılında Belediyesi kurulmuş 1991 yılında da ilçe konumuna getirilmiştir.
Kocaköy’de Kalkolitik Çağdan beri yerleşimin olduğu sanılan bugünkü "Karazlar Mağaraları" mevkiinde bazı kalıntılarla karşılaşılmıştır. Yeterince araştırılmadığından bu yerde, yaşayanların daha çok mağaralara yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca Kafiran ve Arduç da koruma amaçlı kalıntılar, Şaklat köyündeki kaya mezarları Anbar Vadisindeki Haçar Köşkü, Kartalkaya ve Percere kralı mezarları, Anbar Vadisindeki kalıntılar ve yöredeki Karma Höyük, Aşağı Höyük, Anbar Köyü’ndeki höyükler tarihi çağlarda burada geniş bir yerleşimin olduğunu ortaya koymuştur.
Daha geç devirlerde burada Urartular, Hititler, Asurlular,İskitler, Medler, Persler, Makedonyalılar, Seleukoslar yaşamışlardır. Bizanslılar uzun süre yöreye egemen olmuş ve Malazgirt savaşından sonra da Osmanlı topraklarına katılmıştır.