KAPTAN AMERİKA
(Captain America)
İlk kez 1941 yılı Mart ayında ortaya çıkan Captain America, yaratıcısı Joe Simon ve çizeri Jack Kirby'nin birlikteliğinde o dönemde Timely adıyla da bilinen Marvel Comics patentli Captain America Comics dergisinin 1. sayısında yayınlanmıştır. Özel kostümlü bu sembol karakter, giysi olarak Amerikan bayrağını seçmiştir kendisine.
Simon ve Kirby, daha önce yine bir Marvel Comics yayını olan ve sadece Ağustos 1940 tarihinde tek sayı çıkan Red Raven Comics dergisinde Mercury isimli bir süperkahraman yaratmışlardır. Göz kamaştırıcı kırmızı-beyaz-mavi kostümünün içerisindeki Captain America, İkinci Dünya Savaşı sırasında çabucak Amerikan vatanseverliğinin göstergelerinden biri haline gelmiştir. Buna ilaveten, başının iki yanında Amerika' nın 'kartal' kanatları vardır. Bir ek ipucu da alnındaki büyük 'A' harfidir ve bu da Amerika'yı temsil etmektedir. Üstüne üstlük yıldızlı bir de kalkanı vardır. Kolaylıkla cafcaflı kostümün bir parçası olarak algılanabilecek kırmızı-mavi-beyaz motiflerini tamamlayan Cap'ın tek silahı da zaten bu kalkandır. Cap, genelde bir problemi çözerken -sadece çok az kahramanın yaptığı gibi- silah kullanmayı tercih etmediği için devreye soktuğu araç da savunmaya yöneliktir. Çirkinleşen bir dünyada çözüm kalmadığında Cap, o kalkanı fırlatmadaki becerisini kullanarak baştan aşağı silaha dönüşebilmektedir.
Captain America'nın 1.sayı kapağı.
Gerçek kimliğindeki yaşantısı da tamamıyla Amerikalıdır ve bu durum aile bireylerinden veya tanıdıklarından biri Avrupa'da savaşan ortalama Amerikan halkının ilgisini çekip beğenisini kazanmasına yetmiştir. Pek çok süper kahraman gibi gerçek kimliği olan Steve Rogers ismini gizleyen Captain America, ülkenin uğruna savaş verdiği herşeyi maceralarında örnekler hale gelmiştir.
Düzinelerce kere tekrar anlatılmış olan karakterin başlangıç öyküsü şöyledir: Zayıf bünyeli bir genç olan Steve Rogers'ın savaşa katılabilmek için yaptığı müracaatlar reddedilmiştir. Başka bir çıkar yol kalmadığında, kabul ettiği bir deneyde kendisine gizli bir iksir içirilir. Bu iksir onu süper insana çevirmiştir. Askeri deneysel 'süperasker serumu' verilmiş biri olarak 45 kiloluk Steve Rogers, mükemmel fiziğe sahip bir insan örneğine dönüşür. Hükümetin bir ordu dolusu Captain America oluşturma planları, iksiri yapan bilimadamının bir Nazi tarafından suikaste uğramasıyla suya düşer. Sırrı da onunla birlikte ölür. Captain America kılığına bürünen Steve Rogers, genç partneri Bucky ile birlikte Amerikan düşmanı olarak gördükleri Nazilere saldırır ve yüzlercesiyle başa çıkar.
Ancak savaş sona ererken Captain America'nın popülaritesi sarsılmaya başlamıştır. Savaş zamanında Amerikan halkının duygularını yakalamak için yaratılmış olan kahraman, Naziler ve Japonlardan sonra 'arkabahçe suçluları' diye nitelenen basit kişilerin peşine düşmek zorunda kalmıştır. Bu yavan görüntüyü serinin gözden düşmesinin önüne geçmek için harcanan çılgınca çaba da düzeltememiştir. Yayının editörleri inişe geçen ilgiyi tekrar yakalayabilmek amacıyla Bucky'den vazgeçip onun yerine Golden Girl isimli bir kadın süper kahramanı bile denemişlerdir. Hatta derginin başlığı bir süre sonra Captain America's Weird Tales'e dahi dönüştürülmüştür .
11 Eylül 2001 terörist saldırılarından dolayı çizilen bir Kaptan Amerika illüstrasyonu.
Bütün bu çırpınışlara rağmen Captain America maceraları Ekim 1949 tarihli 74. sayı ile bitmiştir. Derginin bu ilk 74 sayısı içerisinde Captain America karakteri dışında; Master of Speed Hurricane 1-11, Fathertime 6-12, The Human Torch 19, 21-67, 69, Sub-Mariner 20, 68, 70, Golden Girl 66-68, 70-73, Namora 68, 70, Sun Girl 69 ve The Witness 71 numaralı sayılarda okurla buluşmuştur. Timely'nin devamı niteliğinde olan Atlas Comics, Mayıs 1954'de süper kahraman piyasasına tekrar girdiğinde, Captain America da geri dönen karakterlerden birisidir, ama bu kısa ömürlü bir canlanma olmuştur. Ve seri sadece Men's Adventures'in iki sayısında ve Captain America'nın üç sayısında görülmüştür.
Amerika'nın sembolü olan karakter, Mart 1964 tarihli Avengers dergisinin 4. sayısında tekrar canlandırılmıştır. On beş yıllık yokluğuna oldukça zayıf bir açıklama getirildiği halde (bir aysbergin içinde donarak kapana kısıldığı söylenmiştir) Captain America serisi çizgiyi yeniden yakalamıştır. Sonrasında ise, Tales of Suspense dergisinde Ekim 1964'deki 58. sayıdan başlayarak tekrar kullanılmıştır. Sonunda ödül olarak yeni ve adına özel Captain America dergisi Nisan 1968 tarihinde 100. sayıdan başlayarak yayınlanmaya başlanmıştır. İzleyen yıllarda yayınında hızlı ve birbiri ardına gelen değişimler gerçekleşmiştir.
Seriye yeni bir Bucky eklenmiş, ancak sonra tekrar bırakılmış, Captain America'nın baş düşmanı olan Nazi eski subayı Red Skull'da tekrar hayata döndürülmüştür. Steve Rogers özel bir casus olmuş, ardından da polis, sonra bir boştagezer haline gelmiş ve nihayet kendisinin yanlış zamanda yaşadığına inanan bir 'anachronist' olmuştur. Daha sonraları ise, nörotik bir içe dönük haline gelmiştir. Aynı zamanda The Avengers'ın da daimi bir elemanı olan Captain America'nın yanına zenci getto sakini, Falcon dahil edilmiştir. Onun bütün milliyetçi ve karakteristik kişiliğine rağmen varlık nedeninin yalanlamasının ve temsil ettiği değerlere aykırı hale gelmesinin ironisine yakalanan bu son sunumlar, reaksiyonist bir Captain America tiplemesi sergilenmiştir.
Seri üzerinde geçmişten bugüne değin 100'e yakın yazar ve çizer çalışmıştır. Ama Jack 'King' Kirby kesinlikle tanımlamayı tam yapan isim olmuştur. Onun versiyonu efsanevidir ve gelmiş geçmiş en iyi çizgiroman çalışması olarak sık sık övülmüştür. İlk üç düzine öyküyü 1940'larda ele almış ve 1960'ların çizgi kalitesinde maceralar ortaya çıkartmıştır. Kirby'nin stilize, büyük oranda detaylı ve aksiyon yüklü çizimleri karakteri kısa zamanda bir efsane haline getirmiştir. Captain America'yı normal bir çizgiroman karakterinden Amerikana'lığa yükseltmiştir.
Bu çizgiroman serisini doğumundan 1972 yılına kadar yöneten ve editörlüğünü yapan Stan Lee ise, serinin en önemli yazarı kabul edilmektedir. Yıllar boyunca Captain America daima Amerikan psikolojisini yansıtmıştır. İlk ortaya çıktiğı 1940'lardan beri vatanseverdir. Günümüzde ise vurduğunu deviren 'klasik' bir iyidir.
Alfa Yayınevinin 1988'de çıkardığı bir Kaptan Amerika sayısı ve onun 'süper cilt'lisinin kapağı.
Kaptan Amerika başlığıyla Türkçeleşen Captain America çizgiromanı ilk olarak Süper Yayınevi tarafından basılan Ajan X adlı dergide Kaptan A başlığı altındaki bir macerasıyla Eylül 1975'de gözükmüştür. Ancak sürekli bir seri olarak ilk kez Alfa Yayınları tarafından 1 Nisan 1988 tarihinden itibaren on beş günde bir yayına giren ve toplam 20 sayılık bir seri olarak basılmış, ertesi yılın şubat ayından itibaren de aylık 'süper cilt' ibaresi altında ve sonrasında daha kalın bir seride yeniden bir araya getirilerek maceraları tekrarlanmıştır. Bu seride yer alan maceralar daha sonradan albüm formatında yeniden basılarak hayranlarına sunulmuştur. Kendi serisi dışında Bilka Yayınlarından çıkan Örümcek-Adam serisinin bazı maceralarında ve Türkiye'de çıkan benzeri diğer Marvel Comics yayınlarında misafir karakter olarak ara sıra görünmüştür.
(Captain America)
İlk kez 1941 yılı Mart ayında ortaya çıkan Captain America, yaratıcısı Joe Simon ve çizeri Jack Kirby'nin birlikteliğinde o dönemde Timely adıyla da bilinen Marvel Comics patentli Captain America Comics dergisinin 1. sayısında yayınlanmıştır. Özel kostümlü bu sembol karakter, giysi olarak Amerikan bayrağını seçmiştir kendisine.
Simon ve Kirby, daha önce yine bir Marvel Comics yayını olan ve sadece Ağustos 1940 tarihinde tek sayı çıkan Red Raven Comics dergisinde Mercury isimli bir süperkahraman yaratmışlardır. Göz kamaştırıcı kırmızı-beyaz-mavi kostümünün içerisindeki Captain America, İkinci Dünya Savaşı sırasında çabucak Amerikan vatanseverliğinin göstergelerinden biri haline gelmiştir. Buna ilaveten, başının iki yanında Amerika' nın 'kartal' kanatları vardır. Bir ek ipucu da alnındaki büyük 'A' harfidir ve bu da Amerika'yı temsil etmektedir. Üstüne üstlük yıldızlı bir de kalkanı vardır. Kolaylıkla cafcaflı kostümün bir parçası olarak algılanabilecek kırmızı-mavi-beyaz motiflerini tamamlayan Cap'ın tek silahı da zaten bu kalkandır. Cap, genelde bir problemi çözerken -sadece çok az kahramanın yaptığı gibi- silah kullanmayı tercih etmediği için devreye soktuğu araç da savunmaya yöneliktir. Çirkinleşen bir dünyada çözüm kalmadığında Cap, o kalkanı fırlatmadaki becerisini kullanarak baştan aşağı silaha dönüşebilmektedir.
Captain America'nın 1.sayı kapağı.
Gerçek kimliğindeki yaşantısı da tamamıyla Amerikalıdır ve bu durum aile bireylerinden veya tanıdıklarından biri Avrupa'da savaşan ortalama Amerikan halkının ilgisini çekip beğenisini kazanmasına yetmiştir. Pek çok süper kahraman gibi gerçek kimliği olan Steve Rogers ismini gizleyen Captain America, ülkenin uğruna savaş verdiği herşeyi maceralarında örnekler hale gelmiştir.
Düzinelerce kere tekrar anlatılmış olan karakterin başlangıç öyküsü şöyledir: Zayıf bünyeli bir genç olan Steve Rogers'ın savaşa katılabilmek için yaptığı müracaatlar reddedilmiştir. Başka bir çıkar yol kalmadığında, kabul ettiği bir deneyde kendisine gizli bir iksir içirilir. Bu iksir onu süper insana çevirmiştir. Askeri deneysel 'süperasker serumu' verilmiş biri olarak 45 kiloluk Steve Rogers, mükemmel fiziğe sahip bir insan örneğine dönüşür. Hükümetin bir ordu dolusu Captain America oluşturma planları, iksiri yapan bilimadamının bir Nazi tarafından suikaste uğramasıyla suya düşer. Sırrı da onunla birlikte ölür. Captain America kılığına bürünen Steve Rogers, genç partneri Bucky ile birlikte Amerikan düşmanı olarak gördükleri Nazilere saldırır ve yüzlercesiyle başa çıkar.
Ancak savaş sona ererken Captain America'nın popülaritesi sarsılmaya başlamıştır. Savaş zamanında Amerikan halkının duygularını yakalamak için yaratılmış olan kahraman, Naziler ve Japonlardan sonra 'arkabahçe suçluları' diye nitelenen basit kişilerin peşine düşmek zorunda kalmıştır. Bu yavan görüntüyü serinin gözden düşmesinin önüne geçmek için harcanan çılgınca çaba da düzeltememiştir. Yayının editörleri inişe geçen ilgiyi tekrar yakalayabilmek amacıyla Bucky'den vazgeçip onun yerine Golden Girl isimli bir kadın süper kahramanı bile denemişlerdir. Hatta derginin başlığı bir süre sonra Captain America's Weird Tales'e dahi dönüştürülmüştür .
11 Eylül 2001 terörist saldırılarından dolayı çizilen bir Kaptan Amerika illüstrasyonu.
Bütün bu çırpınışlara rağmen Captain America maceraları Ekim 1949 tarihli 74. sayı ile bitmiştir. Derginin bu ilk 74 sayısı içerisinde Captain America karakteri dışında; Master of Speed Hurricane 1-11, Fathertime 6-12, The Human Torch 19, 21-67, 69, Sub-Mariner 20, 68, 70, Golden Girl 66-68, 70-73, Namora 68, 70, Sun Girl 69 ve The Witness 71 numaralı sayılarda okurla buluşmuştur. Timely'nin devamı niteliğinde olan Atlas Comics, Mayıs 1954'de süper kahraman piyasasına tekrar girdiğinde, Captain America da geri dönen karakterlerden birisidir, ama bu kısa ömürlü bir canlanma olmuştur. Ve seri sadece Men's Adventures'in iki sayısında ve Captain America'nın üç sayısında görülmüştür.
Amerika'nın sembolü olan karakter, Mart 1964 tarihli Avengers dergisinin 4. sayısında tekrar canlandırılmıştır. On beş yıllık yokluğuna oldukça zayıf bir açıklama getirildiği halde (bir aysbergin içinde donarak kapana kısıldığı söylenmiştir) Captain America serisi çizgiyi yeniden yakalamıştır. Sonrasında ise, Tales of Suspense dergisinde Ekim 1964'deki 58. sayıdan başlayarak tekrar kullanılmıştır. Sonunda ödül olarak yeni ve adına özel Captain America dergisi Nisan 1968 tarihinde 100. sayıdan başlayarak yayınlanmaya başlanmıştır. İzleyen yıllarda yayınında hızlı ve birbiri ardına gelen değişimler gerçekleşmiştir.
Seriye yeni bir Bucky eklenmiş, ancak sonra tekrar bırakılmış, Captain America'nın baş düşmanı olan Nazi eski subayı Red Skull'da tekrar hayata döndürülmüştür. Steve Rogers özel bir casus olmuş, ardından da polis, sonra bir boştagezer haline gelmiş ve nihayet kendisinin yanlış zamanda yaşadığına inanan bir 'anachronist' olmuştur. Daha sonraları ise, nörotik bir içe dönük haline gelmiştir. Aynı zamanda The Avengers'ın da daimi bir elemanı olan Captain America'nın yanına zenci getto sakini, Falcon dahil edilmiştir. Onun bütün milliyetçi ve karakteristik kişiliğine rağmen varlık nedeninin yalanlamasının ve temsil ettiği değerlere aykırı hale gelmesinin ironisine yakalanan bu son sunumlar, reaksiyonist bir Captain America tiplemesi sergilenmiştir.
Seri üzerinde geçmişten bugüne değin 100'e yakın yazar ve çizer çalışmıştır. Ama Jack 'King' Kirby kesinlikle tanımlamayı tam yapan isim olmuştur. Onun versiyonu efsanevidir ve gelmiş geçmiş en iyi çizgiroman çalışması olarak sık sık övülmüştür. İlk üç düzine öyküyü 1940'larda ele almış ve 1960'ların çizgi kalitesinde maceralar ortaya çıkartmıştır. Kirby'nin stilize, büyük oranda detaylı ve aksiyon yüklü çizimleri karakteri kısa zamanda bir efsane haline getirmiştir. Captain America'yı normal bir çizgiroman karakterinden Amerikana'lığa yükseltmiştir.
Bu çizgiroman serisini doğumundan 1972 yılına kadar yöneten ve editörlüğünü yapan Stan Lee ise, serinin en önemli yazarı kabul edilmektedir. Yıllar boyunca Captain America daima Amerikan psikolojisini yansıtmıştır. İlk ortaya çıktiğı 1940'lardan beri vatanseverdir. Günümüzde ise vurduğunu deviren 'klasik' bir iyidir.
Alfa Yayınevinin 1988'de çıkardığı bir Kaptan Amerika sayısı ve onun 'süper cilt'lisinin kapağı.
Kaptan Amerika başlığıyla Türkçeleşen Captain America çizgiromanı ilk olarak Süper Yayınevi tarafından basılan Ajan X adlı dergide Kaptan A başlığı altındaki bir macerasıyla Eylül 1975'de gözükmüştür. Ancak sürekli bir seri olarak ilk kez Alfa Yayınları tarafından 1 Nisan 1988 tarihinden itibaren on beş günde bir yayına giren ve toplam 20 sayılık bir seri olarak basılmış, ertesi yılın şubat ayından itibaren de aylık 'süper cilt' ibaresi altında ve sonrasında daha kalın bir seride yeniden bir araya getirilerek maceraları tekrarlanmıştır. Bu seride yer alan maceralar daha sonradan albüm formatında yeniden basılarak hayranlarına sunulmuştur. Kendi serisi dışında Bilka Yayınlarından çıkan Örümcek-Adam serisinin bazı maceralarında ve Türkiye'de çıkan benzeri diğer Marvel Comics yayınlarında misafir karakter olarak ara sıra görünmüştür.