ALMANYA
Alman çizgiromanına ivme kazandıran ve dünya çizgiroman tarihinde kalıcı izler bırakan ilk çalışmalar olan illüstrasyon destekli öykülerdir. Bu tarz uygulamaların sayısında XIX. yüzyıl ortalarında iyice artış olmuştur. Böylece zinkografi ve fotogravür gibi tekniklerle gerçekleştirilen çalışmalarla da iyice yaygınlaşmıştır. Ancak bu tarz bir baskı yöntemi kullanılarak yapılan öykülerde metni oluşturan yazı ve resim birbirlerinden hâlâ ayrı haldeydi.
Fransa'daki Vosges Dağları eteklerindeki seramik merkezinde yapılan ilk örnekler bu yörenin adı olan "Epinal" ile anılırken, Almanya'daki örneklerine ise "Bilderbogen" adı verilmiştir. Bu türün daha çizgiromansal bir formata gelmesini sağlayan ilk örnek ise Alman çizer Wilhelm Busch tarafından hazırlanan ve 1865 yılında yayınlanma şansı bulan Max und Moritz başlıklı çalışma olmuştur. Max und Moritz, yaklaşık otuz yıl sonra Amerikalı çizer Rudolph Dirks'e The Katzenjammer Kids/Kaptan ve Çocukları için enikonu esin kaynağı oluşturacaktı. İki hınzır kardeşin ev içinde aile bireyleri ve mahalle sakinleriyle yaşadığı serüvenleri içeren bu başlığı, 1934 yılında Erich Ohser'in çizdiği Vater und Sohn/Baba ile Oğul takip etmiştir. Vater und Sohn da bir babayla oğulun mizahi öyküleri konu edilmiş ve hazırlanırken fikir olarak yüzyılın başından beri ABD'de gelişen aile çizgiromanlarından yola çıkılmıştır.
1939'da Barlog adlı çizerin Die Berliner IIlustrirte dergisi için Die Fünf Schreikensteiner'ı yaratmasıyla yeni bir dinamizm kazanan Alman çizgiromancılığı; Dideldum, Die Blauband Woche ve Für Dich adlı yayınlardaki benzer çalışmalarla giderek zenginlik kazanmıştır. Ancak bu noktadan sonra Yeni Kıta'daki ve Avrupa'nın diğer ülkelerindeki aşırı gelişmenin gerisinde kalınmıştır. Birinci Dünya Savaşı'nın hemen ardından bazı Amerikan bantları Almanca başlıklarla bu ülkede de yayınlanır olmuştur. Felix the Cat ise, orijinal adını koruyan ender kahramanlardan biridir. Prince Valiant, Prinz Waldemar; Bringing Up Father, Familie Knolle, Mickey Mouse ise Mickey Maus başlığıyla Alman okurlara ulaşmıştır.
Hansrudi Wascher'dan bir Falk bantı.
Tam merkezinde, üstelik başrolde yaşadığı Dünya Savaşlarının acı deneyimleri Alman toplumunda, ekonomisinde, asıl önemlisi kültür hayatında onulmaz ve yeri dolmaz yaralar açmıştır. Üretim eksikliği yaşanan kültürel temalardan birisi de çizgiroman ve gazete bantları olmuştur. Tabii Almanya'yı savaşa sürükleyen Adolf Hitler'in bu sanat dalına karşı olan olumsuz yaklaşımı da olası gelişmeye sekte vurmaya yetmiştir. Ancak bu engellemelere karşın yayınlanma şansı bulan çizgiroman başlıkları çok fazla ilgi görmüştür. Rolf Kauka'nın Fix und Foxi'si ve Hansrudi Wâscher'in Tibor'u ile orijinal ve çok tutulan çizgiromanlar yayınlanıyor olsa da Alman gazeteleri, çizgiroman ve çocuk dergileri Asterix/Astefiks, Lucky Luke/Red Kit, Barbarella, Achille Talon, Tex/Teks, Zagor ve saire gibi Avrupa kaynaklı başlıklarla dolmuştur. 1980'lerle birlikte bilhassa Marvel ve DC Comics patentli süper kahramanlı dergilerin Alman pazarında daha sık boy göstermesiyle çizgiroman yayıncılığı daha da canlanmıştır.
Çeşitli Avrupa çizgiromanlarına yer veren Alman Neu Primo dergisi.
Bir Schwer Metal kapağı.
Alman çizgiromanına ivme kazandıran ve dünya çizgiroman tarihinde kalıcı izler bırakan ilk çalışmalar olan illüstrasyon destekli öykülerdir. Bu tarz uygulamaların sayısında XIX. yüzyıl ortalarında iyice artış olmuştur. Böylece zinkografi ve fotogravür gibi tekniklerle gerçekleştirilen çalışmalarla da iyice yaygınlaşmıştır. Ancak bu tarz bir baskı yöntemi kullanılarak yapılan öykülerde metni oluşturan yazı ve resim birbirlerinden hâlâ ayrı haldeydi.
Fransa'daki Vosges Dağları eteklerindeki seramik merkezinde yapılan ilk örnekler bu yörenin adı olan "Epinal" ile anılırken, Almanya'daki örneklerine ise "Bilderbogen" adı verilmiştir. Bu türün daha çizgiromansal bir formata gelmesini sağlayan ilk örnek ise Alman çizer Wilhelm Busch tarafından hazırlanan ve 1865 yılında yayınlanma şansı bulan Max und Moritz başlıklı çalışma olmuştur. Max und Moritz, yaklaşık otuz yıl sonra Amerikalı çizer Rudolph Dirks'e The Katzenjammer Kids/Kaptan ve Çocukları için enikonu esin kaynağı oluşturacaktı. İki hınzır kardeşin ev içinde aile bireyleri ve mahalle sakinleriyle yaşadığı serüvenleri içeren bu başlığı, 1934 yılında Erich Ohser'in çizdiği Vater und Sohn/Baba ile Oğul takip etmiştir. Vater und Sohn da bir babayla oğulun mizahi öyküleri konu edilmiş ve hazırlanırken fikir olarak yüzyılın başından beri ABD'de gelişen aile çizgiromanlarından yola çıkılmıştır.
1939'da Barlog adlı çizerin Die Berliner IIlustrirte dergisi için Die Fünf Schreikensteiner'ı yaratmasıyla yeni bir dinamizm kazanan Alman çizgiromancılığı; Dideldum, Die Blauband Woche ve Für Dich adlı yayınlardaki benzer çalışmalarla giderek zenginlik kazanmıştır. Ancak bu noktadan sonra Yeni Kıta'daki ve Avrupa'nın diğer ülkelerindeki aşırı gelişmenin gerisinde kalınmıştır. Birinci Dünya Savaşı'nın hemen ardından bazı Amerikan bantları Almanca başlıklarla bu ülkede de yayınlanır olmuştur. Felix the Cat ise, orijinal adını koruyan ender kahramanlardan biridir. Prince Valiant, Prinz Waldemar; Bringing Up Father, Familie Knolle, Mickey Mouse ise Mickey Maus başlığıyla Alman okurlara ulaşmıştır.
Hansrudi Wascher'dan bir Falk bantı.
Tam merkezinde, üstelik başrolde yaşadığı Dünya Savaşlarının acı deneyimleri Alman toplumunda, ekonomisinde, asıl önemlisi kültür hayatında onulmaz ve yeri dolmaz yaralar açmıştır. Üretim eksikliği yaşanan kültürel temalardan birisi de çizgiroman ve gazete bantları olmuştur. Tabii Almanya'yı savaşa sürükleyen Adolf Hitler'in bu sanat dalına karşı olan olumsuz yaklaşımı da olası gelişmeye sekte vurmaya yetmiştir. Ancak bu engellemelere karşın yayınlanma şansı bulan çizgiroman başlıkları çok fazla ilgi görmüştür. Rolf Kauka'nın Fix und Foxi'si ve Hansrudi Wâscher'in Tibor'u ile orijinal ve çok tutulan çizgiromanlar yayınlanıyor olsa da Alman gazeteleri, çizgiroman ve çocuk dergileri Asterix/Astefiks, Lucky Luke/Red Kit, Barbarella, Achille Talon, Tex/Teks, Zagor ve saire gibi Avrupa kaynaklı başlıklarla dolmuştur. 1980'lerle birlikte bilhassa Marvel ve DC Comics patentli süper kahramanlı dergilerin Alman pazarında daha sık boy göstermesiyle çizgiroman yayıncılığı daha da canlanmıştır.
Çeşitli Avrupa çizgiromanlarına yer veren Alman Neu Primo dergisi.
Bir Schwer Metal kapağı.