Sinemaya Emek Verenler: Şevkiye May
Doğum: 1915 – İstanbul
Babası: Komik-i Şehir Şevki (Komik Şevki Bey)
Annesi: Kantocu Mari Ferah Hanım
Ölüm: 23 Mart 1973 – İstanbul
(Türk tiyatro, operet ve sinema oyuncusudur. Cumhuriyet döneminde sahneye çıkan ilk kadın sanatçılardandır.)
Anne ve babasının izinden giderek küçük yaşta sahneye çıktı. 1927 yılında Cemal Sahir’in topluluğuyla birlikte Kontes Mariça oyununda ilk defa oyunculuğa başladı. Ses Opereti’ne katıldı. Raşit Rıza topluluğu ile birlikte Atina’da oyunlar sergiledi. 1933-1952 yılları arasında Şehir Tiyatroları’nda çalıştı. 1933’te Muhsin Ertuğrul ve Nâzım Hikmet’in birlikte yönettikleri Cici Berber filmiyle sinema oyunculuğuna başladı.
1952'de Şehir Tiyatrolarından ayrıldı. Yeni Ses, Tevhit Bilge, Münir Özkul topluluklarında, Bulvar Tiyatrosu'nda ve Dormen Tiyatrosu'nda oynadı. 1963'de yeniden Şehir Tiyatrolarına döndü.
1972’de Dormen Tiyatrosu’nda 41'inci sanat yılını kutlayarak jübile yaptı. Bir yıl sonra ise hava gazı ile intihar ederek yaşamına son verdi. Yaşamı, Unutulmayanlar adlı televizyon dizisinin bir bölümünde Hümeyra tarafından canlandırıldı.
Filmografisi:
Oyuncu:(9 film)
Cici Berber – 1933 (Süheyla), Söz Bir Allah Bir – 1933, Aynaroz Kadısı – 1938 (Afroditi), Bir Kavuk Devrildi – 1939, Tosun Paşa – 1939 (Masume), Duvaksız Gelin "Hülleci" – 1942, Son Gece – 1952, Istırap Çocuğu – 1960, Minnoş – 1961
FİLMLERİ:
Cici Berber (1933)
Ayrıca incelenmiştir.
Sinemaya Emek Verenler: “Cici Berber” Filmi
Söz Bir Allah Bir (1933)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Mümtaz Osman (Nazım Hikmet) (Mahmut Yesari'nin Maurice Henneguin ve Pierre Veber'den "Kudret Helvası" adıyla uyarladığı "Et moi j't dis gu'elle T'a fait de l'reil - Sana Göz Kırptı Derim" adlı oyundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Muhlis Sabahattin
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Vasfi Rıza Zobu, İ. Galip Arcan, Bedia Muvahhit, Muammer Karaca, Melek Tayfur, Cahide Sonku, Necla Sertel, Semiha Berksoy, Mahmut Moralı, Ferih Egemen, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: İki canciğer arkadaş olan Avukat Şadan ile Arnavut Recep'in güldürüsü.
Gösterim Tarihi: 30 Ekim 1933
Not: Operet türünde bir film
Aynaroz Kadısı (1938)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Şevkiye May, Behzat Butak, Vasfi Rıza Zobu, İ. Galip Arcan, Necla Sertel, Müfit Kiper, Mahmut Moralı, Kadri Ögelman, Emin Beliğ Belli, Nevin Akkaya, Sami Ayanoğlu, Yaşar Özsoy, Muammer Karaca, Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Perihan Yanal, Neşet Berküren, Talat Artemel, Muvaffak İhsan Garan
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Rüşvet ve kadına düşkün, Aynaroz kadısının çevirdiği dolapların öyküsü.
Gösterim Tarihi: 1 Aralık 1938
Eleştiri: Mevzu ve rejisindeki iptidailikten başka, filmin bazı münasebetsiz derecede açık sahneleri, birçok karilerimizin de mektuplarında yazdıkları gibi bu eser hakkında iyi fikirler beslenmesini icap ettirecek mahiyette değildi. Nitekim hükümet de "Ayranoz Kadısı"nı Türkiye hudutları dışında oynatmamak suretiyle yerinde bir karar vermiş bulunuyor. (Bkz. Rejisör, Yıldız der., s.8, 15 Şubat 1939)
Bir Kavuk Devrildi (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, İ. Galip Arcan, Mahmut Moralı, Emin Beliğ, Vasfi Rıza Zobu, Muammer Karaca, Samiye Hün, Refik Kemal Arduman, Talat Artemel, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, Yaşar Özsoy, Sami Ayanoğlu, Sait Köknar, Muazzez Akçay, Mualla Akçay, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Bir kavukçu dükkânı sahibi Neşati ile sadrazam olan yakınının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 31 Ocak 1939
Not: Bazı açık saçık sahneleri nedeni ile Yunanistan ve diğer ülkelerde filmin gösterimine izin verilmedi. Ayrıca " Aynaroz Kadısı" adlı filmle birlikte her iki yapım "Türk tarihini tezyif edici" bulunarak dönemin bazı milletvekillerinin tepkisini çekti.
Tosun Paşa (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Mümtaz Osman (Nazım Hikmet) (Jean de Letraz'ın "Le Bichon" adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Muhlis Sabahattin
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Vasfi Rıza Zobu, Mahmut Moralı, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, Necla Sertel, Suavi Tedü, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Tosun adlı gayri meşru bir çocuğun çevresinde geçen olayların öyküsü.
Gösterim Tarihi: 11 Kasım 1939
Duvaksız Gelin "Hülleci" (1942)
Yönetmen: Adolf Körner
Senaryo: Refik Kemal Arduman (Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Halide Pişkin, Naşit Özcan, Vedat Karaokçu, Şevkiye May, Hüseyin Kemal Gürmen, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Âşık olduğu ev sahibinin kızı Zehra uğruna boşadığı karısıyla tekrar evlenmek için araya bir hülleci koyan Hafız’ın güldürüsü.
Son Gece (1952)
Yönetmen ve Senaryo: Sami Ayanoğlu (Esat Mahmut Karakurt'un romanından)
Görüntü Yönetmeni: Aram Hugasiyan
Müzik: Faruk Yener
Oynayanlar: Gül Gülgün, Muhip Arcıman, Şaziye Moral, Talat Artemel, İbrahim Delideniz, Vedat Karaokçu, Alev Sururi, Şevkiye May
Yapım: Işık Film (Agop Fındıkyan)
Konu: Bir Türk yüzbaşısı ile bir Romen kızının "Birinci Dünya Savaşı" sırasında geçen aşk öyküsü.
Gösterim Tarihi: 20 ekim 1952
Istırap Çocuğu (1960)
Yönetmen ve Senaryo: Behlül Dal
Görüntü Yönetmeni: Ali Uğur
Oynayanlar: Zuhal Dal, Salih Tozan, Uğur Başaran, Suna Selen, Şevkiye May, Necdet Tosun, Orhon Arıburnu
Yapım: Antiş Film (Behlül Dal)
Konu: Babası hapiste yatan bir çocuğun öyküsü.
Minnoş (1961)
Yönetmen: Sırrı Gültekin
Senaryo: Sadık Şendil
Görüntü Yönetmeni: Rafet Şiriner
Oynayanlar: Adnan Şenses, Gülderen Ece, Ahmet Tarık Tekçe, Suna Pekuysal, Gazanfer Özcan, Aziz Basmacı, Şevkiye May, Özdemir Han
Yapım: Kazan Film
Konu: Haliç kıyılarında terkedilmiş hurda bir gemide geçen aşk öyküsü.
SAYGILAR!..
Doğum: 1915 – İstanbul
Babası: Komik-i Şehir Şevki (Komik Şevki Bey)
Annesi: Kantocu Mari Ferah Hanım
Ölüm: 23 Mart 1973 – İstanbul
(Türk tiyatro, operet ve sinema oyuncusudur. Cumhuriyet döneminde sahneye çıkan ilk kadın sanatçılardandır.)
Anne ve babasının izinden giderek küçük yaşta sahneye çıktı. 1927 yılında Cemal Sahir’in topluluğuyla birlikte Kontes Mariça oyununda ilk defa oyunculuğa başladı. Ses Opereti’ne katıldı. Raşit Rıza topluluğu ile birlikte Atina’da oyunlar sergiledi. 1933-1952 yılları arasında Şehir Tiyatroları’nda çalıştı. 1933’te Muhsin Ertuğrul ve Nâzım Hikmet’in birlikte yönettikleri Cici Berber filmiyle sinema oyunculuğuna başladı.
1952'de Şehir Tiyatrolarından ayrıldı. Yeni Ses, Tevhit Bilge, Münir Özkul topluluklarında, Bulvar Tiyatrosu'nda ve Dormen Tiyatrosu'nda oynadı. 1963'de yeniden Şehir Tiyatrolarına döndü.
1972’de Dormen Tiyatrosu’nda 41'inci sanat yılını kutlayarak jübile yaptı. Bir yıl sonra ise hava gazı ile intihar ederek yaşamına son verdi. Yaşamı, Unutulmayanlar adlı televizyon dizisinin bir bölümünde Hümeyra tarafından canlandırıldı.
Filmografisi:
Oyuncu:(9 film)
Cici Berber – 1933 (Süheyla), Söz Bir Allah Bir – 1933, Aynaroz Kadısı – 1938 (Afroditi), Bir Kavuk Devrildi – 1939, Tosun Paşa – 1939 (Masume), Duvaksız Gelin "Hülleci" – 1942, Son Gece – 1952, Istırap Çocuğu – 1960, Minnoş – 1961
FİLMLERİ:
Cici Berber (1933)
Ayrıca incelenmiştir.
Sinemaya Emek Verenler: “Cici Berber” Filmi
Söz Bir Allah Bir (1933)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Mümtaz Osman (Nazım Hikmet) (Mahmut Yesari'nin Maurice Henneguin ve Pierre Veber'den "Kudret Helvası" adıyla uyarladığı "Et moi j't dis gu'elle T'a fait de l'reil - Sana Göz Kırptı Derim" adlı oyundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Muhlis Sabahattin
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Vasfi Rıza Zobu, İ. Galip Arcan, Bedia Muvahhit, Muammer Karaca, Melek Tayfur, Cahide Sonku, Necla Sertel, Semiha Berksoy, Mahmut Moralı, Ferih Egemen, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: İki canciğer arkadaş olan Avukat Şadan ile Arnavut Recep'in güldürüsü.
Gösterim Tarihi: 30 Ekim 1933
Not: Operet türünde bir film
Aynaroz Kadısı (1938)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Şevkiye May, Behzat Butak, Vasfi Rıza Zobu, İ. Galip Arcan, Necla Sertel, Müfit Kiper, Mahmut Moralı, Kadri Ögelman, Emin Beliğ Belli, Nevin Akkaya, Sami Ayanoğlu, Yaşar Özsoy, Muammer Karaca, Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Perihan Yanal, Neşet Berküren, Talat Artemel, Muvaffak İhsan Garan
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Rüşvet ve kadına düşkün, Aynaroz kadısının çevirdiği dolapların öyküsü.
Gösterim Tarihi: 1 Aralık 1938
Eleştiri: Mevzu ve rejisindeki iptidailikten başka, filmin bazı münasebetsiz derecede açık sahneleri, birçok karilerimizin de mektuplarında yazdıkları gibi bu eser hakkında iyi fikirler beslenmesini icap ettirecek mahiyette değildi. Nitekim hükümet de "Ayranoz Kadısı"nı Türkiye hudutları dışında oynatmamak suretiyle yerinde bir karar vermiş bulunuyor. (Bkz. Rejisör, Yıldız der., s.8, 15 Şubat 1939)
Bir Kavuk Devrildi (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, İ. Galip Arcan, Mahmut Moralı, Emin Beliğ, Vasfi Rıza Zobu, Muammer Karaca, Samiye Hün, Refik Kemal Arduman, Talat Artemel, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, Yaşar Özsoy, Sami Ayanoğlu, Sait Köknar, Muazzez Akçay, Mualla Akçay, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Bir kavukçu dükkânı sahibi Neşati ile sadrazam olan yakınının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 31 Ocak 1939
Not: Bazı açık saçık sahneleri nedeni ile Yunanistan ve diğer ülkelerde filmin gösterimine izin verilmedi. Ayrıca " Aynaroz Kadısı" adlı filmle birlikte her iki yapım "Türk tarihini tezyif edici" bulunarak dönemin bazı milletvekillerinin tepkisini çekti.
Tosun Paşa (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Mümtaz Osman (Nazım Hikmet) (Jean de Letraz'ın "Le Bichon" adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Muhlis Sabahattin
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Vasfi Rıza Zobu, Mahmut Moralı, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, Necla Sertel, Suavi Tedü, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Tosun adlı gayri meşru bir çocuğun çevresinde geçen olayların öyküsü.
Gösterim Tarihi: 11 Kasım 1939
Duvaksız Gelin "Hülleci" (1942)
Yönetmen: Adolf Körner
Senaryo: Refik Kemal Arduman (Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Halide Pişkin, Naşit Özcan, Vedat Karaokçu, Şevkiye May, Hüseyin Kemal Gürmen, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Âşık olduğu ev sahibinin kızı Zehra uğruna boşadığı karısıyla tekrar evlenmek için araya bir hülleci koyan Hafız’ın güldürüsü.
Son Gece (1952)
Yönetmen ve Senaryo: Sami Ayanoğlu (Esat Mahmut Karakurt'un romanından)
Görüntü Yönetmeni: Aram Hugasiyan
Müzik: Faruk Yener
Oynayanlar: Gül Gülgün, Muhip Arcıman, Şaziye Moral, Talat Artemel, İbrahim Delideniz, Vedat Karaokçu, Alev Sururi, Şevkiye May
Yapım: Işık Film (Agop Fındıkyan)
Konu: Bir Türk yüzbaşısı ile bir Romen kızının "Birinci Dünya Savaşı" sırasında geçen aşk öyküsü.
Gösterim Tarihi: 20 ekim 1952
Istırap Çocuğu (1960)
Yönetmen ve Senaryo: Behlül Dal
Görüntü Yönetmeni: Ali Uğur
Oynayanlar: Zuhal Dal, Salih Tozan, Uğur Başaran, Suna Selen, Şevkiye May, Necdet Tosun, Orhon Arıburnu
Yapım: Antiş Film (Behlül Dal)
Konu: Babası hapiste yatan bir çocuğun öyküsü.
Minnoş (1961)
Yönetmen: Sırrı Gültekin
Senaryo: Sadık Şendil
Görüntü Yönetmeni: Rafet Şiriner
Oynayanlar: Adnan Şenses, Gülderen Ece, Ahmet Tarık Tekçe, Suna Pekuysal, Gazanfer Özcan, Aziz Basmacı, Şevkiye May, Özdemir Han
Yapım: Kazan Film
Konu: Haliç kıyılarında terkedilmiş hurda bir gemide geçen aşk öyküsü.
SAYGILAR!..