Sinemaya Emek Verenler: Refik Kemal Arduman
Doğum: 20 Haziran 1901 - İstanbul
Ölüm: Ağustos 1981 - İstanbul
Eğitim Durumu: Galatasaray Lisesi
(Tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen, senarist)
Refik Kemal Arduman 1901 yılında İstanbul’da doğdu. Galatasaray Lisesi’nde öğrenim gördü. Beş yıl Almanya’da okudu. Orada figüranlık yaparak sinemaya adım attı. Almanya’da bir süre UFA stüdyolarında çalıştı. Tiyatro hayatına 1926 yılında girdiği Şehir Tiyatroları'nda başladı. Sinemaya İstanbul'da Bir Facia-i Aşk (1922) filmiyle başladı. Başta Muhsin Ertuğrul'un filmleri olmak üzere elliye yakın filmde rol aldı.
Oyunculuk dışında sinemada yönetmenlik ve yapımcılık da yaptı. Refik Kemal Arduman oyunculuktan hiç kopmamış 73 yaşına kadar Türk Sinemasında yer almıştır. 1981'de doğum yeri olan İstanbul vefat etmiştir.
FİLMLERİ:
Boğaziçi Esrarı "Nur Baba" (1922)
Daha önce incelenmiştir.
Sinemaya Emek Verenler: “Boğaziçi Esrarı (Nur Baba)” Filmi
İstanbul'da Bir Facia-i Aşk "Şişli Güzeli Mediha Hanımın Facia-i Katli" (1922)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Günlük bir olaya dayanan ilk özgün senaryo)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Anna Mariyeviç, Behzat Bu tak, Roza Felekyan, Onnik Binemeciyan, Vahram Papazyan, Emin Beliğ, Liane Console, Refik Kemal Arduman, Vasfi Rıza Zobu, Aznif Mınakyan, Siranuş Aleksenyan, Matmazel Blanche
Yapım: Kemal Film (Şakir Seden)
Konu: Şişli güzeli olarak ün yapan Mediha adlı bir fahişeyle, onu öldüren dostu Hamdi Bey'in dramatik öyküsü.
Gösterim Tarihi: 20 Kasım 1922
Not: İlk özel sinema kuruluşu Kemal Film şirketi ile Muhsin Ertuğrul'un Türkiye'de yönettiği ilk filmi. (Bkz. Rakım Çalapala, Yıldız der. s. 34. 1 Eylül 1944)
Ateşten Gömlek (1923)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Halide E. Adıvar’ın romanından)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Muhsin Ertuğrul, Bedia Muvahhit, Emin Beliğ, Sait Köknar, Neyyire Neyir, Behzat Butak, Hakkı Necip Ağrıman, Vasfi Rıza Zobu, Refik Kemal Arduman, Panayot
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Yunanlıların işgali sırasında eşi ve çocuğu öldürülen Ayşe ile İhsan'ın sonları ölümle biten öyküsü.
Gösterim Tarihi: 23 Nisan 1923
Not: İlk "Kurtuluş Savaşı filmi denemesi". Türk asıllı kadın oyuncuların sinemaya girdikleri ilk film (Neyyire Neyir, Bedia Muvahhit). "Ateşten Gömlek" sinemalarda iki ayrı bölüm olarak yani çift bilet karşılığı izleyiciye sunuldu. (Muhsin Ertuğrul, Benden Sonra Tufan Olmasın!. Sh. 303, Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı Yayınlan 1989)
Leblebici Horhor (1923)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Tekfor Nalyan-Dikran Çuhacıyan ikilisinin aynı adlı operetinden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Behzat Butak, Elena Artinova, Maurice Mea, Tolayan, Jenya Godeskaya, Vasfi Rıza Zobu, Refik Kemal Arduman, Ali Rıza, Meddah Sururi, M. Kemal Küçük
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Mirasyedi Hurşit ile, leblebici kızı Fadime'nin aşk öyküsü.
Gösterim Tarihi: 7 Aralık 1923
Not: Sessiz çekilen film, Elhamra sinemasında orkestra eşliğinde müzik çalınarak gösterildi.
Sözde Kızlar (1924)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Peyami Safa'nın aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Elena Artinova, Jenya Godenskaya, Panayota, Behzat Butak, Kemal Küçük, Refik Kemal Arduman, Maurice Mea, Gavroş Toloyan, Kadri Ögelman
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Yunan işgalinden sonra kaybolan babasını aramak üzere İstanbul'a gelen Mebrure'nin büyük kentteki öyküsü.
Karım Beni Aldatırsa (1933)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Mümtaz Osman (Nazım Hikmet)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Muhlis Sabahattin
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Vasfi Rıza Zobu, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, İ. Galip Arcan, Muammer Karaca, Bedia Muvahhit, Sami Ayanoğlu, Behzat Butak, Ercüment Behzat Lav, Refik Kemal Arduman, Zeki Alpan, Ferih Egemen
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Bir moda dershanesinde kürek hocalığı yapan Orhan'ın Çapkınlık öyküleri.
Gösterim Tarihi:20 Ocak 1933
Not: Operet türü modasının önünü açan ilk film.
Eleştiri: Film basın tarafından genellikle beğenilmiş, halk ilk operet filmi olarak bir kordelaya büyük ilgi göstermişti. (Bkz. Hikmet Feridun (Es), "Yeni Türkçe Film - Karım Beni Aldatırsa" Akşam gaz., 31 Ocak 1933)
Aynaroz Kadısı (1938)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Şevkiye May, Behzat Butak, Vasfi Rıza Zobu, İ. Galip Arcan, Necla Sertel, Müfit Kiper, Mahmut Moralı, Kadri Ögelman, Emin Beliğ, Nevin Akkaya, Sami Ayanoğlu, Yaşar Ozsoy, Muammer Karaca, Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Perihan Yanal, Neşet Berküren
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Rüşvet ve kadına düşkün, Aynaroz kadısının çevirdiği dolapların öyküsü.
Gösterim Tarihi: 1 Aralık 1938
Eleştiri: Mevzu ve rejisindeki iptidailikten başka, filmin bazı münasebetsiz derecede açık sahneleri, birçok karilerimizin de mektuplarında yazdıkları gibi bu eser hakkında iyi fikirler beslenmesini icap ettirecek mahiyette değildi. Nitekim hükümet de "Ayranoz Kadısı"nı Türkiye hudutları dışında oynatmamak suretiyle yerinde bir karar vermiş bulunuyor. (Bkz. Rejisör, Yıldız der., s.8, 15 Şubat 1939)
Bir Kavuk Devrildi (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, İ. Galip Arcan, Mahmut Moralı, Emin Beliğ, Vasfi Rıza Zobu, Muammer Karaca, Samiye Hün, Refik Kemal Arduman, Talat Artemel, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, Yaşar Özsoy, Sami Ayanoğlu, Sait Köknar, Muazzez Akçay, Mualla Akçay, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Bir kavukçu dükkânı sahibi Neşati ile sadrazam olan yakınının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 31 Ocak 1939
Not: Bazı açık saçık sahneleri nedeni ile Yunanistan ve diğer ülkelerde filmin gösterimine izin verilmedi. Ayrıca " Aynaroz Kadısı" adlı filmle birlikte her iki yapım "Türk tarihini tezyif edici" bulunarak dönemin bazı milletvekillerinin tepkisini çekti.
Akasya Palas (1940)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Mahmut Yesari'nin Georges Feydeau'dan uyarladığı "La puce a L'orielle" adlı oyundan.)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Necdet Mahfi Ayral, Sait Köknar, Vasfi Rıza Zobu, Cahide Sonku, Perihan Yanal, Elefterya, Refik Kemal Arduman, Karakaş, Nelly, Kadri Ögelman
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Birbirlerine benzeyen Kamil ile Cafer'in Akasya Palas otelinde geçen maceralarının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 1 Kasım 1940
Yılmaz Ali (1940)
Yönetmen ve Senaryo: Faruk Kenç (Vala Nurettin'in (Va-Nu) bir eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Suavi Tedü, Nevzat Okçugil, Refik Kemal Arduman, Celal Atik, Feride Canan, Beatris Kalfayan, Mümtaz Ener, Cahit Irgat, Tevfik İnci, Nurullah Tilgen
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Bir kaçakçı şebekesinin peşine düşen Yılmaz Ali adlı bir polis hafiyesi ile bir gazeteci kızın öyküsü.
Not: İlk polisiye, serüven filmi denemesi.
Kıvırcık Paşa (1941)
Yönetmen ve Senaryo: Faruk Kenç (Sermet Muhtar Alus'un bir romanından)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Halide Pişkin, Sait Köknar, Vedat Karaokçu, Talat Artamel, Refik Kemal Arduman, Yaşar Nezihi, Feridun Çölgeçen, Seniye Baran, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Karısından çok korkan kılıbık bir Osmanlı paşası ile odalığının güldürüsü.
Gösterim Tarihi: 8 Nisan 1941
Duvaksız Gelin "Hülleci" (1942)
Yönetmen: Adolf Körner
Senaryo: Refik Kemal Arduman (Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Halide Pişkin, Naşit Özcan, Vedat Karaokçu, Şevkiye May, Hüseyin Kemal Gürmen, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Âşık olduğu ev sahibinin kızı Zehra uğruna boşadığı karısıyla tekrar evlenmek için araya bir hülleci koyan Hafız’ın güldürüsü.
Kerem İle Aslı (1942)
Yönetmen: Adolf Körner
Senaryo: Refik Kemal Arduman (Ragıp Şevki Yeşim'in eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Müzeyyen Senar Işıl, Malatyalı Fahri, Nevzat Okçugil, Mümtaz Ener, Kayahan, Zeki Alpan, Handan Adalı
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Bir aşk masalı.
Sürtük (1942)
Yönetmen ve Senaryo: Adolf Körner (G.B. Shaw'ın "Pigmalyon" adlı oyunu ile Mahmut Yesari'nin bir eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Zehra Yumsel, Avni Dilligil, Yaşar Nezihi Özsoy, Mümtaz Ener, Hulusi Kentmen, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Sınıf atlayan bir yosmanın öyküsü.
Dertli Pınar (1943)
Yönetmen ve Senaryo: Faruk Kenç
Görüntü Yönetmeni: Baha Gelenbevi
Müzik: Sadi Işılay
Oynayanlar: Talat Artemel, Nezihe Becerikli, Suavi Tedü, Refik Kemal Arduman, Müfit Kiper, Sami Ayanoğlu, Vedat Karaokçu, Gülistan Güzey, Hüseyin Kemal Gürmen, Handan Adalı, Mücap Ofluoğlu, Halit Akçatepe
Yapım: Ses Film (Necip Erses)
Konu: Kan davalı iki aile çocukları Ali ile Nazlı'nın dramatik aşk öyküsü.
Not: Dönemin hasılat rekorlarını kırdı.
Hasret (1944)
Yönetmen: Faruk Kenç
Senaryo: Mualla Kenç
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Muhittin Sadak, Sadi Işılay
Oynayanlar: Münir Nurettin Selçuk, Oya Sensev, Vedat Karaokçu, Emin Kalaycı, Reşit Baran, Talat Artemel, Refik Kemal Arduman, Müfit Kiper
Yapım: İstanbul Film (Faruk Kenç)
Konu: Sevdiği köylü kızı uğruna bir bestekarın yaptığı fedakarlığın öyküsü.
Köroğlu (1945)
Yönetmen: Refik Kemal Arduman
Senaryo: Muharrem Gürses
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis, Cezmi Ar, Baha Gelenbevi
Müzik: Sadi Işılay, Muhittin Sadak
Oynayanlar: Mümtaz Ener, Gülistan Güzey, Hulusi Kentmen, Haşim Evci, Muammer Karaca, Kadri Ögelman, Haluk Sarıcı, Eyüp Sabri, Sezer Sezin, Avni Dilligil, Nebile Teker
Yapım: Ses Film (Necip Erses)
Şarkılar: Mustafa Çağlar
Konu: Köroğlu destanı.
Büyük İtiraf (1947)
Yönetmen: Refik Kemal Arduman
Senaryo: Haluk Cemil Tanju
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Müzik: Karlo Kapoçelli
Oynayanlar: Nezihe Becerikli, Haluk Sarıcı, Cahit Irgat, Melahat İçli, Kadri Ögelman, Mehmet Karaca, Şükrü Serener, Eyüp Sabri, Nizam Karakaya, Rasih Ertuğ
Yapım: Ankara Film (Refik Kemal Arduman)
Konu: Bir doktorun nişanlısı olan Selma'nın tanıştığı bir mühendisle arasındaki gizli aşkın öyküsü.
Gösterim Tarihi: 18 Nisan 194 7
Eleştiri: Senaryo "Büyük İtiraf'ın büyük bir rezalet olmasında başrol oynamıştır. Eserin, seyrederken bir türlü anlaşılamayan mevzuunu sinemadan çıktıktan sonra müessesenin broşüründe okuyarak anlamaya çalıştık. (Temel Karamahmut, "Bir Türk Filmi Daha", Memleket gaz., 22 Nisan 1947)
Günahım (1948)
Yönetmen ve Senaryo: Vedat Örfi Bengü
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Suzan Yakar Rutkay, Handan Karaokçu, Atıf Kaptan, Refik Kemal Arduman, Vedat Karaokçu, Selahattin Yazgan, Sabriye Toksöz, Ali Küçük
Yapım: Halk Film (Fuat Rutkay)
Konu: Bedbaht bir baba ile işlediği günahını çeken bir annenin dramı.
Silik Çehreler (1948)
Yönetmen: Çetin Karamanbey
Senaryo: Seyfi Havaeri (Kendi öyküsünden)
Görüntü Yönetmeni: Lazar Yazıcıoğlu
Oynayanlar: Mehmet Karaca, Aliye Rona, Vedat Karaokçu, Kadri Ögelman, Handan Karaokçu, Refik Kemal Arduman
Yapım: Halk Film (Fuat Rutkay)
Konu: Uçarı gönüllü bir sosyete kadınıyla bir mimarın aşk öyküsü.
Akdeniz Korsanları (1950)
Yönetmen ve Senaryo: Kadri Ögelman
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Daver Yüken, Muazzez Ülkerer, Adalet Pee, Necdet Mahfi Ayral, Refik Kemal Arduman, Kadir Savun
Yapım: And Film (Turgut Demirağ)
Konu: Türk denizcisi Davut ile, esir aldığı bir düşman gemisinde tanıştığı Maria'nın aşk öyküsü.
Ateşten Gömlek (1950)
Yönetmen ve Senaryo: Vedat Örfi Bengü (Halide Edip Adıvar'ın aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Yuvakim Filmeridis
Müzik: Şefik Gürmeriç
Oynayanlar: Vedat Örfi Bengü, Refik Kemal Arduman, Ayten Kayalı, Ülkü Bengü, Ali Küçük, Necmi Oy, Fethi Tanatmış, Renan Fosforoğlu, Kemal Tanrıöver, Cemil Demirel, Refet Gülerman, Nalan Küçük, Ayşe Güzel
Yapım: Kale Film (Samuel Mardo)
Konu: İkinci çevrim, ilk çevrim için bkz.: 1923
Allah'a Ismarladık (1951)
Yönetmen ve Senaryo: Sami Ayanoğlu (Esat Mahmut Karakurt'un aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Şefik Gürmeriç
Oynayanlar: Suavi Tedü, Gülistan Deniz (Güzey), Samiye Hün, Hadi Hün, Esen Görkmen, Reşit Gürzap, Refik Kemal Arduman, Müfit Kiper, İbrahim Delideniz, Neşet Berküren, Kemal Edige, Atıf Avcı, Refet Gülerman, Turhan Göker, Ferhan Tanseli, Şükran Güngör, Zeki Alpan, Sadri Alışık, Perihan Altındağ Sözeri, Mümtaz Alpaslan
Yapım: Lale Film (Cemil Filmer)
Konu: İşgal sırasında İstanbul'dan Anadolu'ya silah kaçıran bir deniz yüzbaşısı ile İngiliz Generalinin kızı Betti'nin öyküsü.
Ödül: Gülistan Güzey, Yıldız Dergisi okurları arasında düzenlenen "Yıldız Mükafatı" yarışmasında "Allah'a Ismarladık"daki rolü nedeni ile “en iyi oyuncu” (Yıldız der., s. 91, 20 Eylül 1952)
Barbaros Hayreddin Paşa (1951)
Yönetmen: Baha Gelenbevi
Senaryo: Kenan Orkan
Görüntü Yönetmeni: Özen Sermet
Müzik: Nedim Otyam
Oynayanlar: Cüneyt Gökçer, Mesiha Yelda, Ayla Karaca, Münir Özkul, Cahit Irgat, Refet Gülerman, Kadri Ögelman, Hulusi Kentmen, Turhan Göker, Ercüment Behzat Lav, Feridun Çölgeçen, İbrahim Delideniz, Refik Kemal Arduman, Münir Ceyhan, Ali Korkut Şengöz, Kadir Savun, Muharrem Gürses, Ali Üstüntaş, Ruhi Su
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Barbaros Hayrettin Paşa'nın bir kontesle olan aşkı ve Preveze zaferinin öyküsü.
Dağların Kızı (1952)
Yönetmen: İhsan Tomaç
Senaryo: Hüsamettin Işın
Görüntü Yönetmeni: Hayrettin Işık
Oynayanlar: Bülent Ufuk, Müşerref Taylan, Nebile Teker, Muazzez Arçay, Rıza Tüzün, Merter Arçay (Fosforoğlu), Eyüp Sabri, Refik Kemal Arduman
Yapım: Birlik Film (İsmail Necef)
Konu: Kafkasya'da geçen bir kahramanlığın öyküsü.
Gösterim Tarihi: 2 Nisan 1952
Günahını Ödeyen Adam (1952)
Yönetmen ve Senaryo: C. Y. Kostanof
Görüntü Yönetmeni: Lazar Yazıcıoğlu, Kriton İlyadis
Oynayanlar: Mesihe Yelda, Muzaffer Tema, Talat Artemel, Refik Kemal Arduman
Yapım: Sonku Film (Cahide Sonku)
Konu: Sonunda karısına dönen bir mühendisle bir bar kadınının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 27 Şubat 1952
Kahpenin Kızı (1952)
Yönetmen: Kani S. Kıpçak
Senaryo: Perihan Tedü
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Kadri Şençalar
Dans: Güler Kardeşler
Şarkılar: Ahmet Üstün, Muhip Arcıman
Oynayanlar: Gülistan Güzey, Hüseyin Kemal Gürmen, Talat Artemel, Kani Kıpçak, Abdurrahman Palay, Refik Kemal Arduman
Yapım: Sonku Film (Cahide Sonku)
Konu: Sevdiği erkekle mutlu bir yaşam sürmek için tüm kötü kişilere karşı savaş veren saf bir köylü kızının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 18 Şubat 1953
DEVAMI AŞAĞIDA
Doğum: 20 Haziran 1901 - İstanbul
Ölüm: Ağustos 1981 - İstanbul
Eğitim Durumu: Galatasaray Lisesi
(Tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen, senarist)
Refik Kemal Arduman 1901 yılında İstanbul’da doğdu. Galatasaray Lisesi’nde öğrenim gördü. Beş yıl Almanya’da okudu. Orada figüranlık yaparak sinemaya adım attı. Almanya’da bir süre UFA stüdyolarında çalıştı. Tiyatro hayatına 1926 yılında girdiği Şehir Tiyatroları'nda başladı. Sinemaya İstanbul'da Bir Facia-i Aşk (1922) filmiyle başladı. Başta Muhsin Ertuğrul'un filmleri olmak üzere elliye yakın filmde rol aldı.
Oyunculuk dışında sinemada yönetmenlik ve yapımcılık da yaptı. Refik Kemal Arduman oyunculuktan hiç kopmamış 73 yaşına kadar Türk Sinemasında yer almıştır. 1981'de doğum yeri olan İstanbul vefat etmiştir.
FİLMLERİ:
Boğaziçi Esrarı "Nur Baba" (1922)
Daha önce incelenmiştir.
Sinemaya Emek Verenler: “Boğaziçi Esrarı (Nur Baba)” Filmi
İstanbul'da Bir Facia-i Aşk "Şişli Güzeli Mediha Hanımın Facia-i Katli" (1922)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Günlük bir olaya dayanan ilk özgün senaryo)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Anna Mariyeviç, Behzat Bu tak, Roza Felekyan, Onnik Binemeciyan, Vahram Papazyan, Emin Beliğ, Liane Console, Refik Kemal Arduman, Vasfi Rıza Zobu, Aznif Mınakyan, Siranuş Aleksenyan, Matmazel Blanche
Yapım: Kemal Film (Şakir Seden)
Konu: Şişli güzeli olarak ün yapan Mediha adlı bir fahişeyle, onu öldüren dostu Hamdi Bey'in dramatik öyküsü.
Gösterim Tarihi: 20 Kasım 1922
Not: İlk özel sinema kuruluşu Kemal Film şirketi ile Muhsin Ertuğrul'un Türkiye'de yönettiği ilk filmi. (Bkz. Rakım Çalapala, Yıldız der. s. 34. 1 Eylül 1944)
Ateşten Gömlek (1923)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Halide E. Adıvar’ın romanından)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Muhsin Ertuğrul, Bedia Muvahhit, Emin Beliğ, Sait Köknar, Neyyire Neyir, Behzat Butak, Hakkı Necip Ağrıman, Vasfi Rıza Zobu, Refik Kemal Arduman, Panayot
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Yunanlıların işgali sırasında eşi ve çocuğu öldürülen Ayşe ile İhsan'ın sonları ölümle biten öyküsü.
Gösterim Tarihi: 23 Nisan 1923
Not: İlk "Kurtuluş Savaşı filmi denemesi". Türk asıllı kadın oyuncuların sinemaya girdikleri ilk film (Neyyire Neyir, Bedia Muvahhit). "Ateşten Gömlek" sinemalarda iki ayrı bölüm olarak yani çift bilet karşılığı izleyiciye sunuldu. (Muhsin Ertuğrul, Benden Sonra Tufan Olmasın!. Sh. 303, Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı Yayınlan 1989)
Leblebici Horhor (1923)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Tekfor Nalyan-Dikran Çuhacıyan ikilisinin aynı adlı operetinden)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Behzat Butak, Elena Artinova, Maurice Mea, Tolayan, Jenya Godeskaya, Vasfi Rıza Zobu, Refik Kemal Arduman, Ali Rıza, Meddah Sururi, M. Kemal Küçük
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Mirasyedi Hurşit ile, leblebici kızı Fadime'nin aşk öyküsü.
Gösterim Tarihi: 7 Aralık 1923
Not: Sessiz çekilen film, Elhamra sinemasında orkestra eşliğinde müzik çalınarak gösterildi.
Sözde Kızlar (1924)
Yönetmen ve Senaryo: Muhsin Ertuğrul (Peyami Safa'nın aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Elena Artinova, Jenya Godenskaya, Panayota, Behzat Butak, Kemal Küçük, Refik Kemal Arduman, Maurice Mea, Gavroş Toloyan, Kadri Ögelman
Yapım: Kemal Film (Seden Kardeşler)
Konu: Yunan işgalinden sonra kaybolan babasını aramak üzere İstanbul'a gelen Mebrure'nin büyük kentteki öyküsü.
Karım Beni Aldatırsa (1933)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Mümtaz Osman (Nazım Hikmet)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Müzik: Muhlis Sabahattin
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Vasfi Rıza Zobu, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, İ. Galip Arcan, Muammer Karaca, Bedia Muvahhit, Sami Ayanoğlu, Behzat Butak, Ercüment Behzat Lav, Refik Kemal Arduman, Zeki Alpan, Ferih Egemen
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Bir moda dershanesinde kürek hocalığı yapan Orhan'ın Çapkınlık öyküleri.
Gösterim Tarihi:20 Ocak 1933
Not: Operet türü modasının önünü açan ilk film.
Eleştiri: Film basın tarafından genellikle beğenilmiş, halk ilk operet filmi olarak bir kordelaya büyük ilgi göstermişti. (Bkz. Hikmet Feridun (Es), "Yeni Türkçe Film - Karım Beni Aldatırsa" Akşam gaz., 31 Ocak 1933)
Aynaroz Kadısı (1938)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Şevkiye May, Behzat Butak, Vasfi Rıza Zobu, İ. Galip Arcan, Necla Sertel, Müfit Kiper, Mahmut Moralı, Kadri Ögelman, Emin Beliğ, Nevin Akkaya, Sami Ayanoğlu, Yaşar Ozsoy, Muammer Karaca, Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Perihan Yanal, Neşet Berküren
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Rüşvet ve kadına düşkün, Aynaroz kadısının çevirdiği dolapların öyküsü.
Gösterim Tarihi: 1 Aralık 1938
Eleştiri: Mevzu ve rejisindeki iptidailikten başka, filmin bazı münasebetsiz derecede açık sahneleri, birçok karilerimizin de mektuplarında yazdıkları gibi bu eser hakkında iyi fikirler beslenmesini icap ettirecek mahiyette değildi. Nitekim hükümet de "Ayranoz Kadısı"nı Türkiye hudutları dışında oynatmamak suretiyle yerinde bir karar vermiş bulunuyor. (Bkz. Rejisör, Yıldız der., s.8, 15 Şubat 1939)
Bir Kavuk Devrildi (1939)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Musahipzade Celal'in oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, İ. Galip Arcan, Mahmut Moralı, Emin Beliğ, Vasfi Rıza Zobu, Muammer Karaca, Samiye Hün, Refik Kemal Arduman, Talat Artemel, Feriha Tevfik, Halide Pişkin, Yaşar Özsoy, Sami Ayanoğlu, Sait Köknar, Muazzez Akçay, Mualla Akçay, Şevkiye May
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Bir kavukçu dükkânı sahibi Neşati ile sadrazam olan yakınının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 31 Ocak 1939
Not: Bazı açık saçık sahneleri nedeni ile Yunanistan ve diğer ülkelerde filmin gösterimine izin verilmedi. Ayrıca " Aynaroz Kadısı" adlı filmle birlikte her iki yapım "Türk tarihini tezyif edici" bulunarak dönemin bazı milletvekillerinin tepkisini çekti.
Akasya Palas (1940)
Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Senaryo: Necdet Mahfi Ayral (Mahmut Yesari'nin Georges Feydeau'dan uyarladığı "La puce a L'orielle" adlı oyundan.)
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Hazım Körmükçü, Necdet Mahfi Ayral, Sait Köknar, Vasfi Rıza Zobu, Cahide Sonku, Perihan Yanal, Elefterya, Refik Kemal Arduman, Karakaş, Nelly, Kadri Ögelman
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Birbirlerine benzeyen Kamil ile Cafer'in Akasya Palas otelinde geçen maceralarının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 1 Kasım 1940
Yılmaz Ali (1940)
Yönetmen ve Senaryo: Faruk Kenç (Vala Nurettin'in (Va-Nu) bir eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Suavi Tedü, Nevzat Okçugil, Refik Kemal Arduman, Celal Atik, Feride Canan, Beatris Kalfayan, Mümtaz Ener, Cahit Irgat, Tevfik İnci, Nurullah Tilgen
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Bir kaçakçı şebekesinin peşine düşen Yılmaz Ali adlı bir polis hafiyesi ile bir gazeteci kızın öyküsü.
Not: İlk polisiye, serüven filmi denemesi.
Kıvırcık Paşa (1941)
Yönetmen ve Senaryo: Faruk Kenç (Sermet Muhtar Alus'un bir romanından)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Halide Pişkin, Sait Köknar, Vedat Karaokçu, Talat Artamel, Refik Kemal Arduman, Yaşar Nezihi, Feridun Çölgeçen, Seniye Baran, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Karısından çok korkan kılıbık bir Osmanlı paşası ile odalığının güldürüsü.
Gösterim Tarihi: 8 Nisan 1941
Duvaksız Gelin "Hülleci" (1942)
Yönetmen: Adolf Körner
Senaryo: Refik Kemal Arduman (Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı oyunundan)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Halide Pişkin, Naşit Özcan, Vedat Karaokçu, Şevkiye May, Hüseyin Kemal Gürmen, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Âşık olduğu ev sahibinin kızı Zehra uğruna boşadığı karısıyla tekrar evlenmek için araya bir hülleci koyan Hafız’ın güldürüsü.
Kerem İle Aslı (1942)
Yönetmen: Adolf Körner
Senaryo: Refik Kemal Arduman (Ragıp Şevki Yeşim'in eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Müzeyyen Senar Işıl, Malatyalı Fahri, Nevzat Okçugil, Mümtaz Ener, Kayahan, Zeki Alpan, Handan Adalı
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Bir aşk masalı.
Sürtük (1942)
Yönetmen ve Senaryo: Adolf Körner (G.B. Shaw'ın "Pigmalyon" adlı oyunu ile Mahmut Yesari'nin bir eserinden)
Görüntü Yönetmeni: Necati Tözüm
Oynayanlar: Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Zehra Yumsel, Avni Dilligil, Yaşar Nezihi Özsoy, Mümtaz Ener, Hulusi Kentmen, Reşit Baran
Yapım: Ha-Ka Film (Halil Kamil)
Konu: Sınıf atlayan bir yosmanın öyküsü.
Dertli Pınar (1943)
Yönetmen ve Senaryo: Faruk Kenç
Görüntü Yönetmeni: Baha Gelenbevi
Müzik: Sadi Işılay
Oynayanlar: Talat Artemel, Nezihe Becerikli, Suavi Tedü, Refik Kemal Arduman, Müfit Kiper, Sami Ayanoğlu, Vedat Karaokçu, Gülistan Güzey, Hüseyin Kemal Gürmen, Handan Adalı, Mücap Ofluoğlu, Halit Akçatepe
Yapım: Ses Film (Necip Erses)
Konu: Kan davalı iki aile çocukları Ali ile Nazlı'nın dramatik aşk öyküsü.
Not: Dönemin hasılat rekorlarını kırdı.
Hasret (1944)
Yönetmen: Faruk Kenç
Senaryo: Mualla Kenç
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Muhittin Sadak, Sadi Işılay
Oynayanlar: Münir Nurettin Selçuk, Oya Sensev, Vedat Karaokçu, Emin Kalaycı, Reşit Baran, Talat Artemel, Refik Kemal Arduman, Müfit Kiper
Yapım: İstanbul Film (Faruk Kenç)
Konu: Sevdiği köylü kızı uğruna bir bestekarın yaptığı fedakarlığın öyküsü.
Köroğlu (1945)
Yönetmen: Refik Kemal Arduman
Senaryo: Muharrem Gürses
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis, Cezmi Ar, Baha Gelenbevi
Müzik: Sadi Işılay, Muhittin Sadak
Oynayanlar: Mümtaz Ener, Gülistan Güzey, Hulusi Kentmen, Haşim Evci, Muammer Karaca, Kadri Ögelman, Haluk Sarıcı, Eyüp Sabri, Sezer Sezin, Avni Dilligil, Nebile Teker
Yapım: Ses Film (Necip Erses)
Şarkılar: Mustafa Çağlar
Konu: Köroğlu destanı.
Büyük İtiraf (1947)
Yönetmen: Refik Kemal Arduman
Senaryo: Haluk Cemil Tanju
Görüntü Yönetmeni: Manasi Filmeridis
Müzik: Karlo Kapoçelli
Oynayanlar: Nezihe Becerikli, Haluk Sarıcı, Cahit Irgat, Melahat İçli, Kadri Ögelman, Mehmet Karaca, Şükrü Serener, Eyüp Sabri, Nizam Karakaya, Rasih Ertuğ
Yapım: Ankara Film (Refik Kemal Arduman)
Konu: Bir doktorun nişanlısı olan Selma'nın tanıştığı bir mühendisle arasındaki gizli aşkın öyküsü.
Gösterim Tarihi: 18 Nisan 194 7
Eleştiri: Senaryo "Büyük İtiraf'ın büyük bir rezalet olmasında başrol oynamıştır. Eserin, seyrederken bir türlü anlaşılamayan mevzuunu sinemadan çıktıktan sonra müessesenin broşüründe okuyarak anlamaya çalıştık. (Temel Karamahmut, "Bir Türk Filmi Daha", Memleket gaz., 22 Nisan 1947)
Günahım (1948)
Yönetmen ve Senaryo: Vedat Örfi Bengü
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Suzan Yakar Rutkay, Handan Karaokçu, Atıf Kaptan, Refik Kemal Arduman, Vedat Karaokçu, Selahattin Yazgan, Sabriye Toksöz, Ali Küçük
Yapım: Halk Film (Fuat Rutkay)
Konu: Bedbaht bir baba ile işlediği günahını çeken bir annenin dramı.
Silik Çehreler (1948)
Yönetmen: Çetin Karamanbey
Senaryo: Seyfi Havaeri (Kendi öyküsünden)
Görüntü Yönetmeni: Lazar Yazıcıoğlu
Oynayanlar: Mehmet Karaca, Aliye Rona, Vedat Karaokçu, Kadri Ögelman, Handan Karaokçu, Refik Kemal Arduman
Yapım: Halk Film (Fuat Rutkay)
Konu: Uçarı gönüllü bir sosyete kadınıyla bir mimarın aşk öyküsü.
Akdeniz Korsanları (1950)
Yönetmen ve Senaryo: Kadri Ögelman
Görüntü Yönetmeni: Cezmi Ar
Oynayanlar: Daver Yüken, Muazzez Ülkerer, Adalet Pee, Necdet Mahfi Ayral, Refik Kemal Arduman, Kadir Savun
Yapım: And Film (Turgut Demirağ)
Konu: Türk denizcisi Davut ile, esir aldığı bir düşman gemisinde tanıştığı Maria'nın aşk öyküsü.
Ateşten Gömlek (1950)
Yönetmen ve Senaryo: Vedat Örfi Bengü (Halide Edip Adıvar'ın aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Yuvakim Filmeridis
Müzik: Şefik Gürmeriç
Oynayanlar: Vedat Örfi Bengü, Refik Kemal Arduman, Ayten Kayalı, Ülkü Bengü, Ali Küçük, Necmi Oy, Fethi Tanatmış, Renan Fosforoğlu, Kemal Tanrıöver, Cemil Demirel, Refet Gülerman, Nalan Küçük, Ayşe Güzel
Yapım: Kale Film (Samuel Mardo)
Konu: İkinci çevrim, ilk çevrim için bkz.: 1923
Allah'a Ismarladık (1951)
Yönetmen ve Senaryo: Sami Ayanoğlu (Esat Mahmut Karakurt'un aynı adlı romanından)
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Şefik Gürmeriç
Oynayanlar: Suavi Tedü, Gülistan Deniz (Güzey), Samiye Hün, Hadi Hün, Esen Görkmen, Reşit Gürzap, Refik Kemal Arduman, Müfit Kiper, İbrahim Delideniz, Neşet Berküren, Kemal Edige, Atıf Avcı, Refet Gülerman, Turhan Göker, Ferhan Tanseli, Şükran Güngör, Zeki Alpan, Sadri Alışık, Perihan Altındağ Sözeri, Mümtaz Alpaslan
Yapım: Lale Film (Cemil Filmer)
Konu: İşgal sırasında İstanbul'dan Anadolu'ya silah kaçıran bir deniz yüzbaşısı ile İngiliz Generalinin kızı Betti'nin öyküsü.
Ödül: Gülistan Güzey, Yıldız Dergisi okurları arasında düzenlenen "Yıldız Mükafatı" yarışmasında "Allah'a Ismarladık"daki rolü nedeni ile “en iyi oyuncu” (Yıldız der., s. 91, 20 Eylül 1952)
Barbaros Hayreddin Paşa (1951)
Yönetmen: Baha Gelenbevi
Senaryo: Kenan Orkan
Görüntü Yönetmeni: Özen Sermet
Müzik: Nedim Otyam
Oynayanlar: Cüneyt Gökçer, Mesiha Yelda, Ayla Karaca, Münir Özkul, Cahit Irgat, Refet Gülerman, Kadri Ögelman, Hulusi Kentmen, Turhan Göker, Ercüment Behzat Lav, Feridun Çölgeçen, İbrahim Delideniz, Refik Kemal Arduman, Münir Ceyhan, Ali Korkut Şengöz, Kadir Savun, Muharrem Gürses, Ali Üstüntaş, Ruhi Su
Yapım: İpek Film (İpekçi Kardeşler)
Konu: Barbaros Hayrettin Paşa'nın bir kontesle olan aşkı ve Preveze zaferinin öyküsü.
Dağların Kızı (1952)
Yönetmen: İhsan Tomaç
Senaryo: Hüsamettin Işın
Görüntü Yönetmeni: Hayrettin Işık
Oynayanlar: Bülent Ufuk, Müşerref Taylan, Nebile Teker, Muazzez Arçay, Rıza Tüzün, Merter Arçay (Fosforoğlu), Eyüp Sabri, Refik Kemal Arduman
Yapım: Birlik Film (İsmail Necef)
Konu: Kafkasya'da geçen bir kahramanlığın öyküsü.
Gösterim Tarihi: 2 Nisan 1952
Günahını Ödeyen Adam (1952)
Yönetmen ve Senaryo: C. Y. Kostanof
Görüntü Yönetmeni: Lazar Yazıcıoğlu, Kriton İlyadis
Oynayanlar: Mesihe Yelda, Muzaffer Tema, Talat Artemel, Refik Kemal Arduman
Yapım: Sonku Film (Cahide Sonku)
Konu: Sonunda karısına dönen bir mühendisle bir bar kadınının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 27 Şubat 1952
Kahpenin Kızı (1952)
Yönetmen: Kani S. Kıpçak
Senaryo: Perihan Tedü
Görüntü Yönetmeni: Kriton İlyadis
Müzik: Kadri Şençalar
Dans: Güler Kardeşler
Şarkılar: Ahmet Üstün, Muhip Arcıman
Oynayanlar: Gülistan Güzey, Hüseyin Kemal Gürmen, Talat Artemel, Kani Kıpçak, Abdurrahman Palay, Refik Kemal Arduman
Yapım: Sonku Film (Cahide Sonku)
Konu: Sevdiği erkekle mutlu bir yaşam sürmek için tüm kötü kişilere karşı savaş veren saf bir köylü kızının öyküsü.
Gösterim Tarihi: 18 Şubat 1953
DEVAMI AŞAĞIDA
Son düzenleme:
