Foligatto (Çeviri & Balonlama)

scanfan

Yönetici
25 Eyl 2013
7,211
75,439

Foligatto (Çeviri & Balonlama)
Foligatto (Fransızca/İngilizce)


Çıkış Yılı: 1991 (Fr); 1992 (En, Heavy Metal); 2014 (En, Albüm)
Senaryo: Alexios Tjoyas
Resimleyen: Nicolas de Crécy
Renklendirme: Nicolas de Crécy
Çeviri & Balonlama: scanfan
Yayıncı: Humanoides Associes (Fr); Heavy Metal (ABD); Humanoids (ABD)
63 sayfa, 141 MB, 1920 px, 300 dpi, CBR
Fontlar: Bookman Old Style, Penultimate (kapak); CCWildWords (balonlar), Squire (libretto)


52295299355_9f79e494cd_o.jpg

(MediaFire)



Fransa'da 1991'de basılan bu hikaye İngilizce olarak ilk kez ABD'de Heavy Metal dergisinin Mart 1992 sayısında tek parça halinde yayımlandı, sonra 2013'te Humanoids albüm halinde de çıkardı. Her ikisinin İngilizcelerinde birçok farklar var, Heavy Metal'in İngilizcesi sanki Amerikan İngilizcesi gibi, Humanoids albümü de sanki İngiliz İngilizcesi gibi. Ör: s.9'da HM'deki "Hi there Boys" Humanoids Albümde: "Hello lads" olmuş. "chairing a benefit dinner" "hosting a charity luncheon" olmuş vs vs. Kısacası Fransızca albümü yeniden İngilizceye çevirmişler, ABD baskısı olmasına rağmen ellerindeki hazır Heavy Metal İngilizcesini kullanmamışlar. Çevirirken Heavy Metal'in tekstini tercih ettim, ve balonlamayı Fransızca bir kopya üzerinde yaptım, zira her zamanki gibi bunun taraması daha kaliteliydi, çözünürlüğü de daha yüksekti (Her iki İngilizce versiyonda da pikseller belli olacak kadar özensiz bir tarama yapılmıştı.

Hadım şarkıcılara müzik dünyasında "castrato" adı veriliyor (kastre edilmiş yani hadım edilmiş anlamında). Sesleri güzel olan oğlan çocukları ergenliğe girmeden önce kastre edildiklerinde sesleri ince ve güzel kalmaya devam ediyormuş, tabii eğitim de şart! Bir de haliyle bunlar fakir ailelerin çocukları olurlarmış. Bu insanlık dışı uygulama 20. yy başında yasaklandı. Bu albüme adını veren Foligatto da böyle bir 'castrato' opera şarkıcısı.

Bu son derece sıra dışı bir çalışma. Çok garip, şaşırtıcı, ürkütücü, kabus gibi ve rahatsız edici bir grafik albüm.
Albüm ağır ve klostrofobik bir atmosferde geçiyor. Albümdeki bütün karakterler korkunç derecede çirkin çizilmiş, sarkmış, derileri buruşmuş, eciş bücüş ve hastalıklı (yozlaşmış burjuvaziyi mi temsil ediyorlar?). Bir kısmı halı/kilim veya masa örtüsünden dikilmiş gibi duran tuhaf giysiler giyiyorlar, mide bulandırıcı yemek yeme (adeta yutma, tıkınma) ritüelleri var. Steampunk araç gereçlerden de bahsetmek gerekir. Asla işlevsel gibi durmayan tuhaf taşıt araçları, canlı bir kedinin kullanıldığı plak çalar (pençesi ve tırnakları pikap kolu ve iğnesini teşkil ediyor), dişçinin tabancaya benzer tuhaf tedavi aleti, garip yer ve sokak adları (ağız dolusu bulvarı vs). İnsan isimleri de öyle (ağız hala ve kız kardeşi dolap!) hepsi de tıpkı şehrin adı gibi garip. Tuhaf yiyecek adları mide bulandırıcı (meyan kökü dondurması, öküz kanında marine edilmiş incir vs).

Bu grotesk hikaye Eccenihilo adlı bir şehirde geçiyor (Latince “Buraya kimse gelmiyor” anlamına geliyormuş. Bence "işte hiçlik" daha uygun gibi). Hikaye hadım edilmiş (kastre) ünlü bir opera sanatçısı olan Foligatto'yu merkezine alıyor. Şehirde büyük bir toplumsal huzursuzluk hüküm sürmekte ve suç oranları giderek yükselmektedir (bu durum 4 sayfalık balonsuz bir girizgah bölümüyle özetlenir). Belediye başkanı bu durumu düzeltmek istemektedir. Halkı yatıştırmak için bir karnaval düzenlemeye karar verirler ve o şehirde doğmuş ama uzun yıllardır uzakta yaşayan ünlü castrato Foligatto'yu bir konser vermesi için karnavala davet ederler ve onu “karnavalın kralı” ilan ederler. Bunun halktaki yansıması olumlu olur Şehre gelen Foligatto burada eski aile meseleleriyle yüzleşecektir.

Bir yorumcu albümde olumlu bir karakter olmamasına dikkat çekerek, "Faust bile sonuçta şeytanların yanı sıra melekleri de içeriyor. Foligatto'da sadece canavarlar var." demiş.

İyi okumalar,
Saygılarımla.
 

eankara

Onursal Üye
24 May 2010
1,115
6,542
Bu önemli çizgi romanın türkçesiyle karşılaşmak çok sevindirdi beni, albüm hakkında açıklamalarınız da bir o kadar önemli . Teşekkürlerimi belirtirken , Çizgi Diyarı'mızda Nicolas de Crécy'nin eserlerinin tercümelerinin devamını beklediğimi bildirmek istedim. İyi günler dileklerimle .
 

sahin1

Aktif Üye
23 Eyl 2011
190
718
Bu "castare" konusu oldukça ilginç. Yazıda da belirtildiği gibi çocukluktan ergenliğe geçiş sürecinde sesin değişiminin önlenmesi ve "angelic" kalması adına yapılıyormuş. Geçmiş asırlarda batıda özellikle kilisede çok uygulanırmış. Çocukken seçilen sesi güzel çocuklardan yeteneği en bariz olanlara bu işlem uygulanırmış. Bilinen en ünlü castrate galiba Farinelli. Bu müzisyen devrinin en ünlü bestecileriyle çalışmış. Bilinen bir kaydı yok. Zira yaşadığı dönemde ses kaydı bilinmiyor. Daha sonra galiba 90'lı yıllarda adına bir filmde yapılmış. Burada erkek bir tenor ile bayan bir sopranonun sesleri üst üste kaydedilerek filmde kullanılmış. Son devirde toprağı bol olsun Michael Jackson'un sesi castrateyi andırır. Ancak, bilinen hadım teknikleri yerine ergenlik sürecinde çeşitli ilaçlar kullanılarak sesinin angelic kalması sağlanmış olabilir. Halen bence yaşayan en büyük ses diyebileceğimiz Kazak kardeşimiz Dimash Kudaibergen de bay ve bayan ses aralıklarını rahat ve hızlı geçişlerle kullanabiliyor. Özellikle bayan soprano seslerini kullanırken o angelic yapısını da muhafaza edebiliyor. Ancak, bilindiği kadarıyla hadım ve ilaçlar kullanılmamış. Şimdi 28 yaşında olan bu genç kardeşimizin anne ve babasının da klasik batı müzikçi olduğu, daha 5 yaşından itibaren çok sıkı eğitim almaya başladığı, bu sebeple de sesini koruyabildiği söyleniyor. O zaman akla gelen şey, acaba geçmişte boşu boşuna mı castrate yapıldı?
 

aziz balıkçı

Süper Üye
9 Ağu 2020
3,160
8,953
Etkileyici bir dram acılarla nakşedilmiş bir konu. Üstadım anlatım ile zenginleştirilen bu güzel eseri bizlere sunduğunuz için sonsuz teşekkürler. Elinize yüreğinize sağlık.
 

abartman

Onursal Üye
13 Ocak 2011
2,000
11,953
Foligatto için teşekkürler Scanfan...

Yabancı dillerdeki çeviri farklılıkları epey can sıkıcı olabiliyor. Ben özellikle Heavy Metal çevirilerinin çok üstünkörü yapıldığı kanaatine varmıştım taraviri işleriyle uğraştığım zamanlarda. Bir çok durumda, "bu kastediliyor olamaz" kanaatine varıp, eserin orijinal dili ile yapılmış yayını ve farklı dilde ne kadar çeviri varsa bulup anlamı içe sinmeyen bölümleri çözmeye çalışmak gerekiyordu çoğu zaman.

Foligatto üzerine yazdıklarınızı okuyunca yakın zamanda izlediğim bir video aklıma geldi. Paylaşayım...

"Kırpılmış" mı bilmem ama aşağıdaki videodaki sanatçı, tenor olmanın ötesinde adeta "soprano"... :)

Franco Fagioli - Handel: Ombra mai fu
 
Moderatör tarafında düzenlendi:

DeMoN69

Kıdemli Üye
10 May 2020
506
2,116
Elinize emeğinize sağlık üstadım, çok ilgi çekici duruyor. Bu arada açıklamalarınız mükemmel, sayenizde bilgi dağarcığımız genişliyor. Sağolun varolun.
 

sahin1

Aktif Üye
23 Eyl 2011
190
718
Hem tenor, hem sopraano, hem de bariton ses kullanabilen, geçişleri ani yapabilen, 6 oktavda ses kullanabilen inanılmaz bir şarkıcı arıyorsanız bu kesinlikle Dimash Qudaibergen'dir. Gakku Tv festivalinde söylediği Unforgettable Day ile 8 oktava vurmuştur. Ogni Pietra ile ful opera söylemiştir.
 

ALIENRIPLEY

Süper Üye
29 Ocak 2016
1,205
2,130
Değerli scanfan kardeşimize bu ve bunun gibi muhteşem çalışmaları ve sunumları için çok teşekkürler!
 
Üst